طلاق بائن چیست؟

طلاق بائن و انواع آن

یکی از تقسیم بندی های طلاق، تقسیم طلاق، به رجعی و بائن می باشد. در قانون مدنی، موادی، به این موضوع که طلاق بائن چیست و انواع آن کدام است، اختصاص یافته است. طلاق بائن، اصطلاحا به طلاقی گفته می شود که در آن، امکان برگشت و رجوع زوج به زوجه وجود ندارد. بر اساس قانون مدنی، انواع طلاق بائن؛ طلاق خلع و طلاق مبارات، طلاق سوم، طلاق زن یائسه، طلاق زنی که بعد از ازدواج، با او آمیزش نشده است، می باشد. طلاق، به عنوان ابزاری در جهت جدایی زوجین استفاده می شود. احکام مربوط به طلاق، از فقه اسلامی نشات گرفته اند که بر اساس آن، انواع طلاق، عبارت است از طلاق رجعی و طلاق بائن. البته تقسیم بندی طلاق، به رجعی و بائن، تنها یک دسته از تقسیمات طلاق به شمار می رود.

در طلاق رجعی، برای مرد، حق رجوع به زندگی مشترک، در ایام عده وجود دارد، ولی در طلاق بائن، احکام و آثار متفاوتی جاری است. طلاق بائن، دارای انواع مختلفی است که هریک از این انواع، شرایط مخصوص خود را دارد. لذا ضروری است از انواع آن و آثار حقوقی هر یک از آن ها، آگاهی داشت. به همین دلیل، در این مقاله از بهترین وکیل در اهواز، به توضیحات کاملی در خصوص اینکه طلاق بائن چیست و انواع طلاق بائن کدامند، خواهیم پرداخت و احکام طلاق بائن را، بیان خواهیم نمود. در ادامه، با ما همراه باشید.

طلاق بائن چیست؟

همانطور که اشاره شد، یکی از انواع طلاق، طلاق بائن است. در پاسخ به این پرسش که طلاق بائن چیست، باید گفت: طلاق بائن، طلاقی است که برخلاف طلاق رجعی، مرد نمی تواند در ایام عده طلاق، به همسرش رجوع کند. رجوع، به این معنا است که بدون نیاز به انعقاد عقد ازدواج جدید، همان عقد ازدواج قبلی، با شرایط قبلی، دوباره به رسمیت شناخته خواهد شد و انگار، اصلا طلاقی صورت نگرفته است. طلاق بائن، آثاری که بر جای می گذارد را نخواهد داشت. از جمله اینکه زن، در طول مدت عده، حق دریافت نفقه نخواهد داشت و در صورتی که در مدت عده، یکی از طرفین فوت کند، دیگری از او ارث نخواهد برد.

انواع طلاق بائن

در ادامه توضیح مفهوم طلاق بائن و اینکه طلاق بائن چیست، باید به این موضوع بپردازیم که انواع طلاق بائن کدامند. به عبارت دیگر، مطابق قانون، در چه مواردی، طلاق، از نوع بائن است. ماده 1145 قانون مدنی، انواع طلاق بائن را نام برده که بر اساس آن، در موارد زیر، طلاق، از نوع طلاق بائن است:

• طلاق زن یائسه
• طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود: در صورتی کهقبل از رابطه زناشویی میان زن و مرد ( مثلا در دوران عقد ) طلاق رخ دهد، طلاق از نوع بائن است.
• سومین طلاق که پس از سه وصلت متوالی به عمل آید ، اعم از اینکه وصلت، در نتیجه رجوع باشد یا در نتیجه نکاح جدید: در صورتی که زن و مرد، سه بار از هم طلاق بگیرند و دوباره ازدواج کرده یا در عده طلاق رجوع کنند، برای بار سوم، طلاقشان، طلاق از نوع بائن است.
• طلاق خلع و مبارات، مادام که زن به عوض رجوع نکرده است: طلاقخلع و مبارات، از انواع طلاق بائن است که به سبب کراهت زن از مرد (طلاق خلع)، و یا کراهت طرفین نسبت به یکدیگر (طلاق مبارات)، واقع می شود. بدین نحو که در رابطه با  خلع، زن، باید مالی را که می تواند، عین مهریه، بیشتر یا کمتر از آن باشد را به مرد بدهد، تا او حاضر به طلاق دادن زن بشود و در نوع مبارات آن، مالی تا میزان مهریه را به مرد بدهد. در این نوع طلاق، مرد دیگر امکان رجوع به زن را ندارد؛ مگر اینکه زن بخواهد، مالی را که به مرد تملیک کرده است را پس بگیرد یا اصطلاحا، به آن مال، رجوع کند که در این صورت، مرد نیز حق رجوع را خواهد داشت.

تعریف قانونی طلاق خلع و مبارات

طلاق خُلع یکی از انواع شرعی طلاق بائن است که تعریف آن در ماده 1146 قانون مدنی بیان گردیده است. مطابق با ماده مذکور در طلاق خلع، به واسطه کراهتی که زن از مرد دارد، حاضر است مالی را به شوهر دهد تا در ازای آن طلاق بگیرد. مال مذکور ممکن است عین مهر، معادل آن، کمتر و یا بیشتر از آن باشد. طلاق مبارات نیز یکی دیگر از انواع طلاق بائن است. طبق ماده 1146 قانون مدنی طلاق مبارات نیز مستلزم پرداخت مالی از سوی زوجه به شوهر است. مال مزبور را در فقه فدیه نامیده اند. برای تحقق طلاق مبارات وجود دو شرط زیر ضروری است:

• در طلاق مبارات کراهت باید از طرف هر دو طرف باشد.
• در طلاق مبارات فدیه یا مالی که زوجه به شوهر می پردازند، نباید از میزان مهریه وی بیشتر باشد.

آثار طلاق بائن

• با وقوع طلاق بائن عقد نکاح منحل می شود و به محض وقوع طلاق زن و شوهر، زن و شوهر محسوب نمیشوند و از قید زوجیت رها می شوند و حقوق و تکالیفی که بر عهده آنان قرار گرفته بود ساقط می شود مانند پرداخت نفقه یا ارث بین زوجین منتفی می شود.
• با وقوع طلاق زن بعد از مدت زمان عده میتواند مجددا ازدواج کند ولی مرد با وقوع عقد بائن بلافاصله میتواند مجددا ازدواج کند.

احکام طلاق بائن

در قسمت های قبل، در خصوص اینکه طلاق بائن چیست، توضیح دادیم. در این قسمت، قصد داریم تا در خصوص احکام طلاق بائن، به ذکر موارد و نکاتی بپردازیم. بر مبنای شرع و قانون مدنی، احکام طلاق بائن، شامل موارد زیر است:

طرفین باید، از اهلیت لازم، عقل، بلوغ و اختیار، برخوردار باشند.

هنگام جاری شدن صیغه طلاق، زن، نباید در دوران عادت ماهیانه خود باشد.

در صورتی که طلاق بائن، از نوع خلع یا مبارات است، زن باید مالی را که می تواند کمتر، برابر یا بیشتر از مهریه باشد، به مرد بذل کند.

طرفین باید، دادخواست خود، مبنی بر صدور حکم طلاق را، از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، به دادگاه ارسال نمایند.

پس از جاری شدن صیغه طلاق، در صورتی که زن، یائسه یا باکره نیست، باید عده طلاق را به مدت سه ماه و ده روز نگه دارد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص طلاق بائن و انواع آن در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون طلاق بائن و انواع آن پاسخ دهند.

نکات قانونی در مورد طلاق بائن

همانطور که اشاره شد تفاوت اصلی میان طلاق رجعی و بائن در این است که در طلاق بائن، رابطه زوجیت به صورت همیشگی و کامل قطع می شود. این در حالی است که در طلاق رجعی در مدت عده، برای شوهر حق بازگشت به زندگی خانوادگی را دارد. پرداخت نفقه زوجه در طول مدت عده در طلاق رجعی با زوج است. همچنین اصولاً زوجه باید در طول عده طلاق رجعی در خانه شوهر زندگی کند.

مطابق با قانون حمایت خانواده هر دو نوع طلاق بائن و رجعی، منوط به صدور گواهی عدم سازش توسط دادگاه خانواده است. برای این کار متقاضی طلاق می بایست به دادگاه خانواده مراجعه کرده و دادخواست تنظیم کند. رسیدگی به دادخواست طلاق در دادگاه خانواده مستلزم پرداخت هزینه دادرسی است.

در صورتی که دادگاه خانواده گواهی عدم سازش را صادر کرد، زوجین باید به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه کرده و مرد باید صیغه طلاق جاری کند. چنانچه زوجه از طرف شوهر وکالت بلاعزل در طلاق داشته باشد، نیازی به حضور شوهر در دفترخانه نیست. در این صورت سردفتر ازدواج و طلاق به نیابت از شوهر و به دستور دادگاه، صیغه طلاق را جاری می کند. در طلاق خلع و مبارات چنانچه زوجه به مالی که پرداخت کرده است رجوع نماید، شوهر نیز حق رجوع در مدت عده را خواهد داشت.

سوالات متداول

1- طلاق بائن به چه طلاقی گفته می شود؟

طلاق بائن به طلاقی می گویند که در آن امکان بازگشت زوج بدون خواندن صیغه مجدد وجود ندارد که توضیحات کامل آن در مقاله آورده شده است.

2- انواع طلاق بائن کدام است؟

انواع طلاق بائن طلاق خلع و طلاق مبارات طلاق سوم طلاق زن یائسه طلاق زنی که بعد از ازدواج با او آمیزش نشده است می باشد که توضیحات آن در متن مقاله ارایه شده است.

3- احکام طلاق بائن چیست؟

طرفین بایداز اهلیت لازم عقل بلوغ و اختیار برخوردار باشند و هنگام جاری شدن صیغه طلاق زن نباید در دوران عادت ماهیانه خود باشد و سایر موارد که توضیحات آن در متن مقاله ارایه شده است.