درمان شکستگی ها و در رفتگی های ستون مهره های گردنی

در رفتگی یا شکستگی مهره های گردن چیست؟

 از آن جایی که مهره های گردنی یکی از پر کاربرد ترین و حساس ترین اعضای بدن است که وزن سر را تحمل می کند و بر حرکت دست و گردن تاثیر می گذارد. ستون فقرات گردنی از هفت مهره تشکیل شده است، شکستگی یا در رفتگی هر کدام از این مهره را تحت عنوان شکستگی گردن می شناسند. عوامل مختلفی در این عارضه نقش دارند که در ادامه به برخی از دلایل آن اشاره خواهیم کرد و دکتر ارتوپد را جهت معاینه به شما معرفی خواهیم کرد.

 

 علائم شکستگی گردن کدام اند؟

 احساس ضعف و کرختی در شانه، بازو، احساس بی ثباتی در گردن و درد از شایع ترین علائمی است که تا کنون گزارش شده است، فلجی موقت، اختلال در حواس، احساس گرمی شدید، سرخ شدن بدن ، این ها همگی از علائم شکستگی مهره های گردن است که با مشاهده هر کدام باید هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کرده و با تشخیص زود هنگام خود درمان راحت تری هم داشته باشید.

دلایلی که می توانند سبب شکسته شدن مهره های گردن شوند

شکستگی گردن معمولا بر اثر آسیب و ضربه به گردن و سر ایجاد می شود. دلایلی که می توانند سبب شکسته شدن مهره های گردن شوند، به شرح زیر است :

پرش از ارتفاع

پرش یا سقوط از ارتفاع زیاد از دلایلی است که می تواند سبب شکسته شدن مهره های گردن شود. اگر فرد هنگام پرش یا سقوط آزاد با سرعت زیادی به زمین برخورد کند ، آسیب جدی به قسمت ستون فقرات، مهره ها و گردن وارد می شود.

فعالیت های ورزشی

برخی اوقات و بعضی از ورزش ها سبب می شوند تا بدن و به خصوص گردن در وضعیت خوبی قرار نگیرد و یا فرد اگر آن حرکت را به طور اصولی انجام ندهد، دچار مشکلاتی می شود. برخی از ورزش هایی که سبب می شوند تا فشار زیادی بر گردن وارد شود و آسیب برساند عبارتند از اسب سواری، اسکی، ژیمناستیک و …

تصادف کردن

از دیگر علل شایع شکستن مهره های گردن، تصادف با وسایل نقلیه است که می تواند سبب پرت شدن افراد به بیرون و آسیب به اعضای بدن به خصوص مهره ها و گردن شوند. در حالت کلی وقتی ضربه ای شدید به سر و گردن وارد می شود، می تواند سبب چرخش ناگهانی گردن شود و به سر آسیب جدی برسد. همچنین می تواند سبب شکستگی مهره های گردن و آسیب و قطع نخاع نیز گردد.

شکستگی جفرسون

اگر مهره اول گردن دچار آسیب دیدگی شود، شکستگی جفرسون رخ می دهد. به مهره اول گردن؛ مهره اطلس نیز می گویند. اگر مهره اطلس به صورت عمودی مورد آسیب قرار گیرد، شکستگی جفرسون رخ می دهد. به طور فرضی اگر فردی در استخری کم عمق شیرجه بزند، سر به کف استخر برخورد کرده و قوس خلفی و قدامی مهره اول از همدیگر جدا یا شکسته می شوند. برخی اوقات مهره اول گردن به 3 یا 4 قسمت تقسیم می شود. با توجه به گشاد بودن سوراخ مهره، احتمال آسیب نخاعی این نوع شکستگی کم تر است.

شکستگی زائده دنده ای

وقتی مهره دوم گردن دچار صدمه و آسیب می شود، این نوع شکستگی رخ می دهد. مهره دوم گردن آکسس نام دارد که در بالاترین بخش خود دارای برجستگی است و با بخشی از مهره اول گردن جفت می شود. هنگامی که برجستگی آسیب دیده و شکسته شود، دیگر فرد قادر به حرکت دادن گردن خود به راحتی نخواهد بود. این نوع شکستگی زائده دندانه ای نام دارد و بیش تر در کودکان اتفاق می افتد.

شکستگی هنگمن

شکستگی هنگمن که از دیگر انواع شکستگی گردن است، در مهره دوم گردن و در بخش استخوات بالایی و پایینی آکسیس رخ می دهد.این نوع شکستگی اغلب سبب پاره شدن نخاع می‌شود که همین امر می تواند سبب ایست قلبی، تنفسی و مرگ شود.

شکستگی قطرهای

این نوع شکستگی، نوعی شکستگی های در مهره های شش و هفت گردن رخ می دهد و می تواند آسیب جدی به لیگامان های گردن . دیسک های بین مهره ای وارد کند. این نوع شکستگی، شکستکی قطره ای نام دارد.

علل شکستگی ستون فقرات

پوکی استخوان یا هر گونه عارضه‌ ضعیف کننده استخوان‌ها شایع‌ترین علت بروز شکستگی‌های فشاری است. شکستگی فشاری مهره معمولاً پایدار است؛ یعنی این که جلوی مهره می‌شکند، اما پشت مهره آسیبی نمی‌بیند. این نوع شکستگی به دلیل شکل سه‌گوشی که از نمای جانبی دارد، شکستگی گوه‌ای نیز گفته می‌شود. گاهی اوقات حرکتی ساده مانند چرخیدن یا خم شدن به جلو می‌تواند منجر به شکستگی فشاری مهره بیمارانی شود که استخوان‌هایی ضعیف و شکننده دارند.

شکستگی ناشی از آسیب‌دیدگی ستون فقرات زمانی رخ می‌دهد که نیروی شدیدی مانند ضربه مستقیم یا چرخش شدید مستقیماً به ستون فقرات وارد شود. تصادف وسایل نقلیه موتوری، سقوط از بلندی، آسیب‌های ورزشی و قربانی خشونت‌هایی مانند تیراندازی شدن از جمله سوانحی هستند که می‌توانند منجر به شکستگی مهره شوند. این نوع شکستگی‌ها غالباً جدی‌ترند و مواردی مانند خرد شدن یا دررفتگی یک یا چند مهره را شامل می‌شوند.

عامل‌های خطر شکستگی ستون فقرات

پوکی استخوان عامل خطر اصلی شکستگی‌های فشاری است. سرطان متاستاتیک منتشر شده در ستون فقرات و سرطان اولیه استخوان نیز از جمله عارضه‌هایی هستند که استخوان‌ها را ضعیف می‌کنند و به شکستگی فشاری دامن می‌زنند.

عامل‌های خطر شکستگی‌های انفجاری، اتفاقی و شکستگی ـ دررفتگی ستون فقرات عبارتند از:

علائم شکستگی ستون فقرات

شایع‌ترین علامت شکستگی ستون فقرات دردی است که در اثر حرکت کردن تشدید می‌شود. چنانچه شکستگی موجب تحت فشار قرار گرفتن نخاع شده باشد، شکستگی مهره با علائمی همچون گرفتگی عضلات، بی‌حسی، ضعف، گزگز و فلج همراه خواهد بود.

شکستگی مهره ممکن است پایدار یا ناپایدار باشد. شکستگی مهره پایدار به وضعیتی گفته می‌شود که فقط نیمه جلویی مهره درگیر شده باشد و مفصل‌های فاست پایدار کننده آسیبی ندیده باشد. در این حالت آسیب عصبی ایجاد نمی‌شود و ستون فقرات همچنان می‌تواند عملکرد مناسبی را ارائه دهد و وزن بدن را تحمل کند. شکستگی ناپایدار با آسیب دیدن بخش میانی یا خلفی ستون فقرات یا هر دو مورد ـ از جمله پشت مهره و مفصل‌های فاست ـ همراه است.

بدشکلی ستون فقرات و نشانه‌های آسیب عصبی جدی گاهی در شکستگی ناپایدار مهره مشاهده می‌شود ـ برای مثال بیمار با مشکل بی‌اختیاری ادرار و مدفوع و بیهوشی مواجه می‌شود. آسیب‌دیدگی در سوانح مختلف گاهی با مشکلات بسیار شدیدی همراه است که درد ناشی از شکستگی مهره را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. این نوع آسیب‌ها آسیب‌های منحرف کننده گفته می‌شود و اجازه نمی‌دهد که بیمار متوجه درد مهره شکسته بشود.

تشخیص شکستگی مهره

اکثر بیماران دچار آسیب‌دیدگی ستون فقرات به بخش اورژانس منتقل می‌شوند. نخستین پزشکی که بیمار را معاینه می‌کند، پزشک اورژانسی است که عضو گروه تروما است. متخصصین دیگر با توجه به نوع آسیب‌دیدگی به بالین بیمار فراخوانده می‌شوند. پزشکان تنفس بیمار را ارزیابی می‌کنند و معاینه بالینی ستون فقرات را انجام می‌دهند. بریس کمری یا گردنی دور ستون فقرات بیمار بسته می‌شود تا آزمایش‌های تشخیصی لازم انجام شود. معمولاً آزمایش‌های زیر برای تشخیص شکستگی مهره انجام می‌شود:

درمان‌های شکستگی مهره

در این بخش با روش‌های مختلف درمان شکستگی مهره آشنا می‌شوید.

درمان غیرجراحی

اکثر بیماران دچار شکستگی فشاری به روش‌های غیرجراحی درمان می‌شوند. اکثر موارد شکستگی فشاری ظرف هشت هفته با بهره‌گیری از درمان‌های ساده‌ای مانند درمان دارویی، استراحت، توانبخشی و بریس مخصوص بهبود می‌یابد.

توانبخشی

متاسفانه توانبخشی پس از شکستگی تروماتیک مهره می‌تواند فرآیند بسیار آهسته‌ای باشد. برخی بیماران باید دو تا سه ماه در جلسات درمان شرکت کنند و زودتر از یک سال منتظر بهبودی کامل نباشند.

فیزیوتراپی شکستگی فشاری مهره معمولاً زمانی شروع می‌شود که پایدار بودن شکستگی در بررسی‌های انجام شده تایید شده باشد. اگر یک دوره استراحت مطلق نسبی برای بیمار تجویز شده باشد، فیزیوتراپی پس از به پایان رسیدن دوره استراحت شروع می‌شود.

شکستگی‌های فشاری ستون فقرات که ناشی از پوکی استخوان باشد، به ندرت به جراحی نیاز پیدا می‌کند. عمل‌های باز به برش‌های بزرگتری نیاز دارند تا جراح فضای کافی برای انجام عمل داشته باشد. بااین حال اگر آسیب‌دیدگی شدید باشد، جراحی باز ضرورت می‌یابد. اگر مهره شل شده باشد و قطعات خرد شده مهره به نخاع و اعصاب نخاعی آسیب زده باشد، باید جراحی باز انجام شود.

جراحان امروزه از دو روش جدید برای درمان شکستگی‌های فشاری ناشی از پوکی استخوان استفاده می‌کنند. هر دو روش جزء عمل‌های بسته و کم‌تهاجمی به شمار می‌آیند. منظور از جراحی کم‌تهاجمی این است که برش‌های عمل بسیار کوچک است و حین عمل حداقل آسیب به عضلات و استخوان‌ها وارد می‌شود. درمان بسته به جوش خوردن شکستگی کمک می‌کند و از بروز مشکلات مربوط به جراحی‌های تهاجمی‌تر جلوگیری می‌کند.

این دو عمل بسته که برای درمان شکستگی مهره انجام می‌شوند، عبارتند از ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی.

ورتبروپلاستی

بهترین روش برای کاهش درد است که مهره شکسته را تقویت می‌کند و دوران توانبخشی را کوتاه‌تر می‌کند.

جراح برای انجام دادن ورتبروپلاستی از فلوئوروسکوپ برای وارد کردن سوزن داخل جسم مهره شکسته استفاده می‌کند. فلوئوروسکوپ نمایشگر رادیوگرافی مخصوصی است که مشاهده داخل ستون فقرات و حرکت سوزن را برای جراح ممکن می‌سازد. وقتی جراح مطمئن شد که سوزن در محل مناسب قرار دارد، سیمان استخوانی با نام پلی متیل متاکریلات (PMMA) را با استفاده از سوزن داخل مهره شکسته تزریق می‌کند. واکنشی در سیمان انجام می‌شود و سیمان ظرف 15 دقیقه سفت می‌شود. در نتیجه استخوان ترمیم می‌شود و در زمان جوش خوردن متلاشی نمی‌شود. درد بیش از 80 درصد بیماران بلافاصله بعد از عمل ورتبروپلاستی از بین می‌رود.

کیفوپلاستی

کیفوپلاستی عمل بسته دیگری برای درمان شکستگی‌ مهره است. کیفوپلاستی نیز مانند ورتبروپلاستی درد شدید را متوقف می‌کند و مهره شکسته را تقویت می‌کند. در عین حال کیفوپلاستی بخشی از ارتفاع جسم مهره یا تمام ارتفاع آن را که از بین رفته است، بازیابی می‌کند و به این ترتیب از کیفوز یا گوژپشتی جلوگیری می‌کند.

متخصص دو سوزن بلند را از دو طرف ستون فقرات در جسم مهره شکسته فرو می‌کند. این سوزن‌ها جراح را در زمان ایجاد کردن دو سوراخ در جسم مهره هدایت می‌کنند. جراح عمل را با توجه به تصاویر فلوئوروسکوپی انجام می‌دهد تا از موقعیت صحیح سوزن‌ها و سوراخ‌های ایجاد شده مطمئن شود.

سپس جراح لوله‌ای توخالی را که بالونی خالی از باد در انتهای آن قرار دارد، در سوراخ‌های ایجاد شده وارد می‌کند. وقتی بالون باد شود، ارتفاع جسم مهره بازیابی می‌شود و بدشکلی کیفوز از بین می‌رود. در نهایت جراح سیمان استخوانی را داخل فضای خالی ایجاد شده به وسیله بالون تزریق می‌کند. به این ترتیب اندازه و موقعیت مهره اصلاح می‌شود.

چه عواملی در شکستگی گردن نقش دارند؟

افرادی که بیشترین آسیب دیدگی های از ناحیه گردن دارند آن ها ورزشکاران و کوه نوردان هستند که ممکن است در اثر خطا یا بی دقتی متوجه چنین آسیب خطرناکی شوند.

زمین خوردن ، سقوط کردن، تصادف و ابتلا به بیماری دیسک یا فتق بین مهره ای یا آرتروز ، نقص در سیستم ایمنی بدن

همگی از عواملی هستند که موجب در رفتگی یا شکستگی مهره های گردن می شوند.

شکستگی گردن را چگونه تشخیص می دهند؟

با مراجعه به پزشک و نخاع میتوانید علائمی که دارید را شرح دهید و تحت معاینه بالینی قرار بگیرید و با معاینه فیزیکی تا حدودی می توان حدس ایجاد چنین آسیبی را زد، اما برای تشخیصی دقیق تر بهتر است از ارزیابی نتایج آزمایش ها و انواع تصویر برداری ها مانند سی تی اسکن، ام آر آی، کمک گرفت. بر اساس همین تشخیص است که روند درمانی آغاز می شود.

درمان شکستگی مهره های گردن

راه کار های درمانی بسیاری در شکستگی مهره ای گردن وجود دارد که همانطور که گفته شد بنا به نوع و شدت جراحت ایجاد شده نوع درمان نیز مشخص می شود.

اقدام به درمان این گونه آسیب ها می کند.

درمان های اولیه این بیماری بستن گردن بند های طبی یا بریس های گردنی است تا بتوانند جلوی وارد شدن درد شدید را بگیرد.

سپس پزشک می تواند از طریق دارو های ضد درد که شامل قرص، آمپول است علائم این بیماری تا حد زیادی کاهش دهد.

در نهایت هر کدام از این روش ها در درمان قطعی میسر واقع نبود و شدت آسیب وارده بیشتر بود جراح تصمیم می گیرد اقدام به کند. این عمل تحت بیهوشی عمومی قرار می گیرد و رفع آسیب های ایجاد شده، با تخصص و تبحر جراح می توان به بهترین نتیجه ممکن را دریافت کرد.

اقدامات اورژانسی در هنگام مواجهه با این عارضه شامل موارد زیر می باشد

اگر با بیماری که دچار چنین آسیب دیدگی های است مواجهه شدیم چه باید بکنیم؟

از جمله سوالاتی است که مکرراٌ پرسیده می شود و هم اکنون تصمیم گرفتیم حتی المقدور به آن پاسخ دهیم.

زمانی که فردی با چنین علائمی مشابه با در رفتگی یا شکستگی گردن رو به رو شدید، سعی کنید گردن بیمار را بی حرکت و ثابت نگه دارید  از حرکت دادن و یابلند کردن فرد خودداری کنید زیرا ممکن است به دیگر نواحی بدن و حتی نخاع و ستون فقرات کمر هم صدمه ببیند. می توانید تیم پرسنلی اورژانس امداد و نجات را خبر کنید و تا زمان رسیدن آنها از بیمار مواظبت کنید و تا از جای خود تکان نخورد و تیم اورژانس در ابتدای ورود برای حفظ سلامتی بیمار از بریس گردنی استفاده می کند و سپس با رعایت مراقبت های ویژه به بیمارستان منتقل می کنند.

دکتر عرفان قربانی مقدم جراح مغز، نخاع و ستون فقرات. اگر به این عارضه دچار شدید اصلا جای نگرانی وجود ندارد زیرا با روش های جراحی می توانید سلامتی خود را دو مرتبه باز یابید و در مدت زمان کوتاهی حدود 6-8 هفته پس از جراحی بهبودی حاصل می گردد.

پیشگیری از شکستگی ستون مهره گردنی

با رعایت موارد و نکاتی که در زیر آورده می شود می توان از بروز آسیب و عارضه های این چنینی جلوگیری کرد.

خروج از نسخه موبایل