انواع ماینر اتریوم

پس از به روزرسانی بزرگ اتریوم موسوم به «The Merge» در سپتامبر ۲۰۲۲، این شبکه به الگوریتم اثبات سهام (PoS) منتقل شد و استخراج مستقیم اتریوم با ماینرهای سنتی (GPU و ASIC) دیگر امکان پذیر نیست. با این حال، در گذشته، انواع مختلفی از سخت افزارها برای استخراج اتریوم استفاده می شد که هر یک ویژگی های منحصربه فردی داشتند.

شبکه اتریوم، به عنوان دومین ارز دیجیتال بزرگ از نظر ارزش بازار، همواره نقشی محوری در توسعه فناوری بلاکچین ایفا کرده است. در طول سالیان متمادی و پیش از انتقال به مدل اثبات سهام، استخراج اتریوم از طریق الگوریتم اثبات کار (PoW) یکی از پرسودترین فعالیت ها در دنیای ارزهای دیجیتال محسوب می شد. میلیون ها نفر در سراسر جهان با استفاده از سخت افزارهای تخصصی به نام ماینر، در فرایند تأیید تراکنش ها و افزودن بلاک های جدید به شبکه مشارکت می کردند و در ازای آن پاداش اتریوم دریافت می کردند. محبوبیت استخراج اتریوم در آن زمان به حدی بود که تقاضا برای کارت های گرافیک و دستگاه های ASIC به شدت افزایش یافت و تأثیرات قابل توجهی بر بازارهای جهانی سخت افزار گذاشت. این مقاله با هدف روشن کردن ابهامات پیرامون مفهوم انواع ماینر اتریوم، به بررسی تاریخی این دستگاه ها، دلایل تغییر بنیادین شبکه اتریوم، و معرفی گزینه های کنونی برای کسب درآمد در اکوسیستم اتریوم یا استفاده از سخت افزارهای ماینینگ سابق می پردازد تا اطلاعاتی دقیق و جامع را به مخاطبان ارائه دهد.

ماینر اتریوم چه بود و چگونه کار می کرد؟ (در دوران اثبات کار – PoW)

در دوران فعالیت شبکه اتریوم بر مبنای الگوریتم اثبات کار (Proof of Work)، ماینینگ یا استخراج فرآیندی حیاتی برای تأمین امنیت و حفظ یکپارچگی بلاکچین بود. ماینرها در واقع نودهایی بودند که با حل مسائل پیچیده محاسباتی، تراکنش های شبکه را تأیید کرده و در قالب بلاک های جدید به بلاکچین اضافه می کردند. این فرآیند مستلزم مصرف قابل توجه منابع محاسباتی و انرژی بود.

نقش ماینینگ در شبکه اتریوم PoW

ماینرها در شبکه اتریوم با PoW، سه وظیفه اصلی را بر عهده داشتند:

• تأیید تراکنش ها: ماینرها تراکنش های منتظر در شبکه را جمع آوری کرده و آن ها را تأیید می کردند تا اطمینان حاصل شود که هیچ دو بار خرج کردنی اتفاق نمی افتد.
• امنیت شبکه: با صرف قدرت محاسباتی بالا، ماینرها از شبکه در برابر حملات احتمالی (مانند حمله ۵۱ درصدی) محافظت می کردند. هرچه تعداد ماینرها و مجموع هش ریت شبکه بیشتر بود، امنیت شبکه نیز بالاتر می رفت.
• ایجاد بلاک های جدید: پس از تأیید مجموعه ای از تراکنش ها، ماینرها با حل یک معمای رمزنگاری، بلاکی جدید ایجاد کرده و آن را به بلاکچین اضافه می کردند. اولین ماینری که این معما را حل می کرد، پاداش بلاک و کارمزد تراکنش ها را دریافت می نمند.

الگوریتم Ethash: قلب استخراج اتریوم

الگوریتم رمزنگاری مورد استفاده برای استخراج اتریوم در دوران PoW، Ethash نام داشت. این الگوریتم به گونه ای طراحی شده بود که در برابر ASICها تا حدودی مقاوم باشد تا امکان استخراج با کارت های گرافیک (GPU) برای کاربران عادی فراهم بماند. مقاومت در برابر ASIC به این معنا بود که برای استخراج با Ethash، علاوه بر قدرت پردازش بالا، به حافظه (RAM) زیادی نیز نیاز بود. این ویژگی باعث می شد تا GPUها که دارای RAM با پهنای باند بالا هستند، مزیت نسبی داشته باشند. هرچند با گذشت زمان و توسعه تکنولوژی، ASIC های اختصاصی Ethash نیز به بازار عرضه شدند که کارایی بالاتری داشتند.

مفاهیم کلیدی: هش ریت و سختی شبکه

• هش ریت (Hash Rate): به تعداد محاسباتی که یک دستگاه ماینر می تواند در یک ثانیه انجام دهد، هش ریت گفته می شود. این معیار با واحدهایی مانند مگاهش بر ثانیه (MH/s)، گیگاهش بر ثانیه (GH/s) و تراهش بر ثانیه (TH/s) اندازه گیری می شود. هرچه هش ریت یک ماینر بالاتر باشد، شانس بیشتری برای حل معمای بلاک و دریافت پاداش خواهد داشت.
• سختی شبکه (Difficulty): سختی شبکه معیاری است که نشان می دهد حل معمای بلاک چقدر دشوار است. این سختی به گونه ای تنظیم می شود که زمان تولید هر بلاک در شبکه اتریوم (تقریباً هر ۱۳ تا ۱۵ ثانیه) ثابت بماند. با افزایش تعداد ماینرها و مجموع هش ریت شبکه، سختی نیز افزایش می یابد تا نرخ تولید بلاک ثابت بماند و برعکس. افزایش سختی شبکه به معنای نیاز به قدرت محاسباتی بیشتر برای کسب همان مقدار پاداش است.

انواع اصلی دستگاه های استخراج اتریوم (در گذشته)

در دوران اوج استخراج اتریوم با الگوریتم اثبات کار، دو نوع اصلی از سخت افزار برای این منظور مورد استفاده قرار می گرفتند: ریگ های ماینینگ GPU (کارت گرافیک) و ماینرهای ASIC.

ریگ های ماینینگ GPU (کارت گرافیک)

ریگ های ماینینگ GPU در واقع مجموعه ای از کارت های گرافیک قدرتمند بودند که به یک مادربرد متصل شده و توسط یک سیستم عامل (معمولاً لینوکس) مدیریت می شدند. این پیکربندی به دلیل ماهیت الگوریتم Ethash که به حافظه بالا و پهنای باند زیاد نیاز داشت، بسیار محبوب بود.

• توضیح عملکرد: هر کارت گرافیک به عنوان یک واحد پردازشگر مجزا، محاسبات مربوط به الگوریتم Ethash را انجام می داد. توانایی این ریگ ها در استخراج اتریوم از طریق مجموع قدرت پردازشی تمامی کارت های گرافیک آن تأمین می شد.
• مزایا (در دوران خود):
  • انعطاف پذیری: کارت های گرافیک را می توانست برای استخراج انواع مختلف آلتکوین ها با الگوریتم های متفاوت به کار برد. در صورت عدم سودآوری یک ارز، امکان تغییر به ارز دیگر وجود داشت.
  • کاربرد دوگانه: این کارت ها پس از پایان دوران ماینینگ یا در صورت لزوم، می توانستند برای کاربردهای دیگری نظیر بازی های رایانه ای، رندرینگ گرافیکی، و هوش مصنوعی مورد استفاده قرار گیرند.
  • قابلیت ارتقا و تعمیر: قطعات ریگ های GPU مانند کارت گرافیک، مادربرد یا پاور به راحتی قابل تعویض و ارتقا بودند.
• معایب (در دوران خود):
  • مصرف برق بالا: هر کارت گرافیک به تنهایی مصرف برق قابل توجهی داشت و مجموع چند کارت گرافیک در یک ریگ، مصرف برق بسیار بالایی را به همراه داشت.
  • تولید گرما و صدای زیاد: فعالیت مداوم کارت های گرافیک در حداکثر توان، منجر به تولید گرمای بسیار زیاد و نویز بالا می شد که نیاز به سیستم تهویه و خنک کننده قوی داشت.
  • نیاز به فضای زیاد: برای راه اندازی چندین ریگ، به فضای کافی و تهویه مناسب نیاز بود.
• نمونه هایی از کارت های گرافیک محبوب برای ماینینگ اتریوم (در دوران خود):
  • AMD Radeon RX Series: مدل هایی مانند RX 470/480/570/580 به دلیل نسبت قیمت به عملکرد و کارایی بالا در الگوریتم Ethash، بسیار محبوب بودند.
  • NVIDIA GeForce RTX/GTX Series: مدل هایی نظیر RTX 3060/3070/3080/3090 و GTX 1070/1080 نیز با ارائه هش ریت های بالا، مورد توجه ماینرها قرار گرفتند.

ماینرهای ASIC (Application-Specific Integrated Circuit)

ماینرهای ASIC دستگاه های سخت افزاری هستند که به صورت اختصاصی برای استخراج یک الگوریتم خاص طراحی و تولید می شوند. در مورد اتریوم، این دستگاه ها به طور ویژه برای الگوریتم Ethash بهینه سازی شده بودند.

• توضیح عملکرد: برخلاف GPUها که برای کاربردهای عمومی طراحی شده اند، ASICها از ابتدا برای انجام تنها یک وظیفه (حل مسائل Ethash) با حداکثر کارایی ممکن ساخته شده بودند. این تمرکز باعث افزایش چشمگیر قدرت هش و کاهش مصرف انرژی نسبت به GPUها می شد.
• مزایا (در دوران خود):
  • قدرت هش بسیار بالاتر: ASICها توانایی تولید هش ریت های بسیار بالاتری نسبت به یک ریگ GPU با مصرف انرژی مشابه را داشتند.
  • بازدهی انرژی بهتر: برای همان میزان هش ریت، ASICها معمولاً برق کمتری مصرف می کردند که به معنای سودآوری بیشتر بود.
  • طراحی فشرده تر: این دستگاه ها معمولاً فضای کمتری اشغال می کردند و نصب و راه اندازی ساده تری داشتند.
• معایب (در دوران خود):
  • عدم انعطاف پذیری: بزرگترین نقطه ضعف ASICها، تخصصی بودن آن ها بود. یک ASIC Ethash تنها می توانست ارزهای مبتنی بر Ethash را استخراج کند و در صورت تغییر الگوریتم (مانند The Merge اتریوم)، عملاً بی فایده می شد.
  • قیمت اولیه بالا: قیمت خرید اولیه ASICها معمولاً بسیار زیاد بود.
  • ریسک منسوخ شدن: با تغییرات پروتکل بلاکچین یا معرفی مدل های جدیدتر و قوی تر، ASICهای قدیمی به سرعت منسوخ می شدند.
• نمونه هایی از ماینرهای ASIC اتریوم (در دوران خود):
  • Bitmain Antminer E3, Antminer E9: سری E از بیت مین، از جمله معروف ترین ASICهای Ethash بودند. Antminer E9 با هش ریت بسیار بالا، یکی از قوی ترین گزینه ها محسوب می شد.
  • Innosilicon A10 Pro ETHMaster: اینوسیلیکون نیز با سری A10 خود، سهم قابل توجهی در بازار ASICهای Ethash داشت و مدل های مختلفی با هش ریت های متنوع را عرضه کرد.
  • Jasminer X4: جاس ماینر نیز با مدل هایی نظیر X4 و X4-Q در این عرصه فعالیت داشت.

تفاوت های کلیدی بین ریگ GPU و ماینر ASIC (در زمینه استخراج اتریوم سابق)

انتخاب بین ریگ های GPU و ماینرهای ASIC برای استخراج اتریوم در گذشته، همواره یکی از تصمیمات مهم برای ماینرها بود. هر یک از این دو نوع سخت افزار مزایا و معایب خاص خود را داشتند که در جدول زیر به صورت مقایسه ای ارائه شده اند:

ویژگی	ریگ ماینینگ GPU	ماینر ASIC Ethash
قدرت هش	متوسط تا بالا (مجموع چندین کارت)	بسیار بالا (بهینه سازی شده برای الگوریتم)
مصرف انرژی	بالا (به ازای هر واحد هش ریت، مصرف بیشتر از ASIC)	پایین تر (به ازای هر واحد هش ریت، بازدهی بالاتر)
قیمت اولیه	متوسط تا بالا (بستگی به تعداد و مدل کارت ها)	بالا (تخصص و فناوری پیشرفته)
انعطاف پذیری	بسیار بالا (قابلیت تغییر به استخراج آلتکوین های مختلف)	بسیار پایین (فقط برای الگوریتم Ethash)
نویز و گرما	بالا (فن های متعدد، نیاز به تهویه قوی)	بالا (فن های قدرتمند، اما گاهی متمرکزتر)
طول عمر و ریسک منسوخ شدن	طول عمر مفید بیشتر، قابلیت فروش مجدد و کاربرد دوگانه؛ ریسک منسوخ شدن کمتر با تغییر الگوریتم	طول عمر وابسته به پایداری الگوریتم؛ ریسک منسوخ شدن بسیار بالا با تغییر الگوریتم (مانند The Merge)
پیچیدگی راه اندازی	متوسط (نیاز به دانش اسمبل کامپیوتر و تنظیمات نرم افزاری)	پایین (Plug & Play، تنظیمات شبکه ساده تر)

ریگ های GPU در گذشته، گزینه ای انعطاف پذیرتر برای ماینرهای کوچک و متوسط بودند، در حالی که ASICها قدرت و کارایی بی نظیری را برای ماینرهای بزرگ و صنعتی فراهم می کردند، اما با ریسک منسوخ شدن بالا در صورت تغییرات بنیادین شبکه.

پایان استخراج اتریوم: The Merge و ظهور اثبات سهام (PoS)

مهم ترین رویداد در تاریخ شبکه اتریوم که به طور کامل چشم انداز استخراج و تأمین امنیت آن را دگرگون ساخت، اجرای به روزرسانی The Merge در سپتامبر ۲۰۲۲ بود. این تغییر بنیادین، اتریوم را از الگوریتم اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (Proof of Stake – PoS) منتقل کرد.

شرح جامع The Merge

The Merge به معنای ادغام بود و به ادغام لایه اجرایی اصلی اتریوم (که مسئول پردازش تراکنش ها بود) با Beacon Chain (زنجیره اثبات سهام که از دسامبر ۲۰۲۰ به موازات اتریوم PoW فعال بود) اشاره داشت. هدف از این ادغام، انتقال کل شبکه اتریوم به مدل اثبات سهام بود. این فرآیند یکی از پیچیده ترین ارتقاءهای تاریخ بلاکچین بود که بدون توقف شبکه یا از دست رفتن داده ها، با موفقیت به اتمام رسید.

چرا The Merge اتفاق افتاد؟
دلایل اصلی این تغییر به شرح زیر است:

• کاهش مصرف انرژی: مدل اثبات کار به مصرف انرژی بسیار زیادی نیاز داشت، به طوری که مصرف برق شبکه اتریوم در آن زمان با مصرف برق یک کشور کوچک برابری می کرد. PoS مصرف انرژی را تا حدود ۹۹.۹۵ درصد کاهش داد و اتریوم را به شبکه ای بسیار سبزتر و پایدارتر تبدیل کرد.
• افزایش امنیت: PoS به طور بالقوه می تواند امنیت شبکه را در برابر انواع خاصی از حملات (مانند حمله ۵۱ درصدی) افزایش دهد.
• مقیاس پذیری: اگرچه The Merge مستقیماً مقیاس پذیری را افزایش نداد، اما این تغییر گام اولیه و ضروری برای پیاده سازی بهبودهای مقیاس پذیری آینده مانند شاردینگ (Sharding) بود.
• مقدمه ای برای آینده: The Merge بخشی از یک نقشه راه بزرگ تر برای اتریوم (Ethereum 2.0 یا Serenity) بود که هدف آن ارتقاء کل زیرساخت شبکه برای کارایی، امنیت و پایداری بیشتر است.

توضیح الگوریتم اثبات سهام (PoS)

در مدل اثبات سهام، ماینرها جای خود را به اعتبارسنج ها (Validators) می دهند. این اعتبارسنج ها برای تأیید تراکنش ها و ایجاد بلاک های جدید، به جای صرف قدرت محاسباتی، مقداری از ارز بومی شبکه (در اینجا اتریوم یا ETH) را به عنوان سهام در شبکه قفل می کنند (استیکینگ). اگر یک اعتبارسنج صادقانه عمل کند و قوانین شبکه را رعایت کند، پاداش دریافت می کند. در مقابل، اگر به شیوه ای مخرب یا نادرست عمل کند، بخشی از سهام قفل شده اش جریمه می شود (Slashing).

تفاوت های کلیدی PoS با PoW:

• نحوه تأیید بلاک ها: در PoW، ماینرها با حل معمای رمزنگاری بلاک ها را تأیید می کنند. در PoS، اعتبارسنج ها بر اساس میزان سهام خود و به صورت تصادفی برای تأیید بلاک بعدی انتخاب می شوند.
• مصرف انرژی: PoW به شدت انرژی بر است، در حالی که PoS مصرف انرژی بسیار پایینی دارد.
• سرمایه گذاری اولیه: در PoW، سرمایه گذاری اولیه بر روی سخت افزار گران قیمت (ماینر) است. در PoS، سرمایه گذاری اولیه بر روی قفل کردن ارز بومی شبکه (استیکینگ) است.
• ریسک: در PoW، ریسک سرمایه گذاری در سخت افزار و هزینه های عملیاتی وجود دارد. در PoS، ریسک جریمه شدن (slashing) سهام قفل شده در صورت عملکرد نادرست اعتبارسنج وجود دارد.

پیامد اصلی: پایان یافتن ماینینگ اتریوم و عدم نیاز به ماینرها

با موفقیت آمیز بودن The Merge و انتقال اتریوم به اثبات سهام، ماینینگ اتریوم با استفاده از کارت های گرافیک و دستگاه های ASIC به طور کامل به پایان رسید. از آن زمان به بعد، هیچ بلاک جدیدی در شبکه اصلی اتریوم از طریق اثبات کار استخراج نشده و تمامی عملیات تأیید و تولید بلاک توسط اعتبارسنج های PoS انجام می شود. این تغییر به معنای آن است که دستگاه هایی که قبلاً به عنوان ماینر اتریوم شناخته می شدند، دیگر برای استخراج مستقیم ETH کاربردی ندارند.

پس از The Merge: گزینه های پیش رو برای سخت افزارهای سابق ماینر اتریوم

پایان ماینینگ اتریوم با اثبات کار، سؤالات زیادی را برای صاحبان سخت افزارهای ماینینگ (ریگ های GPU و ASICهای Ethash) ایجاد کرد. با این حال، هنوز گزینه هایی برای استفاده مجدد از این تجهیزات یا کسب درآمد از اکوسیستم اتریوم وجود دارد.

ماینینگ آلتکوین های دیگر

بسیاری از ماینرها پس از The Merge به سمت استخراج آلتکوین های دیگری روی آوردند که همچنان از الگوریتم اثبات کار پشتیبانی می کنند. این آلتکوین ها به ماینرها اجازه می دهند تا از سخت افزارهای GPU خود بهره برداری کنند.

• معرفی آلتکوین های مبتنی بر PoW:
  • Ethereum Classic (ETC): اتریوم کلاسیک زنجیره اصلی اتریوم قبل از هاردفورک DAO بود و همچنان از الگوریتم Ethash استفاده می کند. این امر باعث شد تا بسیاری از ماینرهای اتریوم به راحتی به استخراج ETC روی آورند.
  • Ravencoin (RVN): راونکوین از الگوریتم KawPow استفاده می کند که به طور خاص برای مقاومت در برابر ASIC و بهینه سازی برای GPU طراحی شده است.
  • Ergo (ERG): ارگو از الگوریتم Autolykos V2 بهره می برد که آن نیز بر اساس GPU است.
  • Conflux (CFX): این ارز از الگوریتم Octopus استفاده می کند.
  • Flux (FLUX): فلوکس نیز از الگوریتم Equihash 125,4 استفاده می کند.
• چالش ها و فرصت ها:
  • سختی شبکه و سودآوری: با هجوم ماینرها به سمت این آلتکوین ها، سختی شبکه آن ها افزایش یافته و سودآوری کاهش پیدا کرده است. بررسی مداوم ابزارهایی مانند WhatToMine برای یافتن سودآورترین ارز، ضروری است.
  • قیمت بازار: نوسانات قیمت این آلتکوین ها نیز مستقیماً بر سودآوری ماینینگ تأثیر می گذارد.
  • مصرف انرژی: هزینه های برق همچنان یک عامل تعیین کننده در سودآوری است.

فروش سخت افزار

یکی دیگر از گزینه ها، فروش سخت افزارهای ماینینگ است.

• فروش کارت های گرافیک: کارت های گرافیک (GPU) به دلیل کاربردهای گسترده در بازی های رایانه ای، تولید محتوا، طراحی گرافیک و هوش مصنوعی، همچنان در بازار دست دوم خریداران زیادی دارند. با این حال، قیمت آن ها پس از پایان دوران اوج ماینینگ کاهش قابل توجهی یافت.
• دشواری فروش ماینرهای ASIC تخصصی Ethash: ماینرهای ASIC که به طور خاص برای Ethash طراحی شده بودند، به دلیل عدم انعطاف پذیری و کاربرد محدود پس از The Merge، بازار دست دوم بسیار محدودی دارند و فروش آن ها با قیمت مناسب دشوار است.

استیکینگ اتریوم (Staking ETH) به عنوان جایگزین درآمدزایی

پس از The Merge، استیکینگ به روش اصلی برای کسب پاداش در شبکه اتریوم تبدیل شد.

• توضیح مفهوم استیکینگ: استیکینگ به معنای قفل کردن مقدار مشخصی از ارز دیجیتال (ETH) در شبکه برای مشارکت در فرآیند تأیید تراکنش ها و حفظ امنیت آن است. در ازای این مشارکت، اعتبارسنج ها پاداش دریافت می کنند.
• انواع استیکینگ:
  • استیکینگ انفرادی (Solo Staking): نیازمند حداقل ۳۲ ETH و دانش فنی برای راه اندازی و نگهداری نود اعتبارسنجی است. این روش بالاترین پاداش و کنترل کامل را فراهم می کند.
  • استخرهای استیکینگ (Staking Pools): برای کاربرانی که کمتر از ۳۲ ETH دارند یا فاقد دانش فنی هستند، استخرهای استیکینگ این امکان را فراهم می کنند که ETH خود را با دیگران تجمیع کرده و به صورت مشترک به عنوان یک اعتبارسنج عمل کنند. پاداش ها بین شرکت کنندگان تقسیم می شود.
  • لیکویید استیکینگ (Liquid Staking): این روش از طریق پروتکل هایی مانند Lido یا Rocket Pool امکان پذیر است. کاربران ETH خود را استیک کرده و در ازای آن توکن های نماینده ای (مانند stETH یا rETH) دریافت می کنند که می توانند آن ها را در بازار بفروشند یا در سایر پروتکل های دیفای (DeFi) استفاده کنند. این روش نقدینگی را برای دارایی استیک شده فراهم می کند.
• مزایا و معایب استیکینگ:
  • مزایا: کسب درآمد منفعل، مشارکت در امنیت شبکه، سازگار با محیط زیست.
  • معایب: نیاز به قفل شدن دارایی برای مدت زمان مشخص، ریسک جریمه شدن در صورت عدم عملکرد صحیح نود (در استیکینگ انفرادی)، ریسک های پروتکلی در استخرهای استیکینگ، نوسانات قیمت ETH.

جنبه های مهم در مدیریت سخت افزار ماینینگ (کاربردی برای استخراج آلتکوین ها)

برای کسانی که همچنان به استخراج آلتکوین ها با GPUهای سابق اتریوم مشغول هستند، یا حتی برای کسانی که قصد ورود به این حوزه را دارند، مدیریت صحیح سخت افزار و درک جنبه های عملیاتی آن حیاتی است.

مصرف برق و هزینه ها

مهمترین عامل تأثیرگذار بر سودآوری ماینینگ، هزینه های برق است. ماینرها، به خصوص ریگ های GPU، مقادیر زیادی انرژی مصرف می کنند.

• اهمیت محاسبه دقیق مصرف برق: پیش از هرگونه سرمایه گذاری یا ادامه فعالیت، باید مصرف برق دقیق هر دستگاه (بر حسب وات) را محاسبه کرد. این اطلاعات معمولاً در مشخصات فنی دستگاه یا با استفاده از وات متر قابل اندازه گیری است.
• تأثیر هزینه های برق بر سودآوری: حتی با وجود هش ریت بالا، اگر هزینه برق در منطقه شما زیاد باشد، ممکن است ماینینگ از نظر اقتصادی توجیهی نداشته باشد.
• بهینه سازی مصرف انرژی:
  • اورکلاک (Overclock) و آندرولت (Undervolt) کارت گرافیک: با تنظیم دقیق فرکانس هسته و حافظه، و همچنین کاهش ولتاژ، می توان تعادل بهینه ای بین هش ریت و مصرف انرژی ایجاد کرد.
  • انتخاب سخت افزار کارآمد: مدل های جدیدتر کارت های گرافیک معمولاً بازدهی انرژی بهتری دارند.
  • خنک سازی مناسب: حفظ دمای مطلوب کارت ها باعث کارایی بهتر و کاهش مصرف غیرضروری انرژی می شود.

محاسبه سودآوری

سودآوری ماینینگ یک مقدار ثابت نیست و به عوامل متعددی بستگی دارد.

• عوامل مؤثر بر سودآوری:
  • هش ریت: قدرت پردازشی دستگاه.
  • مصرف برق: میزان انرژی مصرفی دستگاه.
  • قیمت ارز قابل استخراج: ارزش بازار آلتکوین مورد نظر.
  • سختی شبکه: میزان رقابت برای استخراج آن ارز.
  • کارمزد استخر: درصدی که استخر استخراج به عنوان کارمزد دریافت می کند.
• معرفی ابزارهای آنلاین محاسبه گر: وب سایت هایی مانند WhatToMine.com یا NiceHash.com امکان محاسبه تقریبی سودآوری را بر اساس هش ریت دستگاه، مصرف برق، و قیمت های فعلی ارزها فراهم می کنند. این ابزارها برای مقایسه و انتخاب سودآورترین آلتکوین برای استخراج بسیار مفید هستند.
• ارائه مثال (فرضی برای آلتکوین فعلی): فرض کنید یک ریگ با هش ریت کلی 200 MH/s (برای الگوریتم Ethash) و مصرف برق 800 وات داریم. با استفاده از یک محاسبه گر آنلاین و با در نظر گرفتن قیمت فعلی ETC و هزینه برق 0.10 دلار به ازای هر کیلووات ساعت، می توان تخمین زد که سود روزانه یا ماهانه چقدر خواهد بود. این اعداد باید به صورت منظم بازبینی شوند.

مدیریت گرما و نویز (سایلنت باکس و خنک کننده ها)

گرمای تولید شده توسط ماینرها و صدای فن های آن ها از جمله مشکلات رایج هستند.

• ضرورت تهویه مناسب و کاهش صدای دستگاه ها: گرمای بیش از حد می تواند به سخت افزار آسیب برساند و عمر آن را کاهش دهد. همچنین، نویز مداوم می تواند آزاردهنده باشد.
• انواع سایلنت باکس و ویژگی های آن ها: سایلنت باکس ها محفظه های عایق بندی شده ای هستند که برای کاهش صدای ماینرها طراحی شده اند. ویژگی های مهم یک سایلنت باکس خوب شامل عایق بندی صوتی مؤثر، سیستم تهویه قدرتمند برای جلوگیری از افزایش دما داخل باکس، مقاومت در برابر آتش، و امکان کنترل از راه دور است.
• سیستم های خنک کننده: علاوه بر تهویه عمومی، استفاده از فن های قدرتمند، رادیاتورهای خنک کننده، و در موارد پیشرفته تر، سیستم های خنک کننده مایع (liquid cooling) می تواند به کنترل دما کمک کند.

قانونی بودن استخراج در ایران

وضعیت قانونی استخراج ارز دیجیتال در ایران همواره موضوعی پیچیده و متغیر بوده است.

• بررسی وضعیت قانونی: در حال حاضر، استخراج ارز دیجیتال در ایران به شرط اخذ مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) و رعایت مقررات مربوط به مصرف برق (استفاده از برق صنعتی یا کشاورزی و پرداخت تعرفه های مشخص) قانونی است.
• خطرات و پیامدهای استخراج غیرقانونی: استخراج بدون مجوز، به خصوص با استفاده از برق خانگی، غیرقانونی بوده و می تواند منجر به جریمه های سنگین، ضبط تجهیزات و پیگرد قانونی شود.

اتصال به استخرهای استخراج (Mining Pools)

برای افزایش شانس کسب پاداش، ماینرها معمولاً به استخرهای استخراج متصل می شوند.

• توضیح نقش استخرها: استخر استخراج (Mining Pool) گروهی از ماینرها هستند که قدرت محاسباتی خود را با یکدیگر تجمیع می کنند. این تجمیع قدرت باعث می شود که شانس حل بلاک و دریافت پاداش افزایش یابد و پاداش ها به صورت منظم و کوچک تر بین شرکت کنندگان تقسیم شود.
• نحوه اتصال و تنظیمات اولیه (برای آلتکوین های PoW): برای اتصال به یک استخر، ماینرها نیاز به انتخاب یک استخر معتبر، دانلود نرم افزار ماینینگ سازگار (مانند PhoenixMiner، lolMiner، T-Rex Miner برای GPUها)، و تنظیم فایل پیکربندی (Batch File) با آدرس استخر، پورت و آدرس کیف پول خود دارند.

انتخاب و ساخت کیف پول اتریوم

چه برای نگهداری اتریوم حاصل از استیکینگ و چه برای آلتکوین های استخراج شده، داشتن یک کیف پول امن ضروری است.

• اهمیت کیف پول امن: کیف پول ها ابزاری برای ذخیره کلیدهای خصوصی شما هستند که دسترسی به ارزهای دیجیتال را فراهم می کنند. امنیت کیف پول مستقیماً با امنیت دارایی های شما در ارتباط است.
• معرفی انواع کیف پول ها:
  • کیف پول های سخت افزاری (Hardware Wallets): امن ترین گزینه (مانند Ledger، Trezor) که کلیدهای خصوصی را به صورت آفلاین ذخیره می کنند.
  • کیف پول های نرم افزاری (Software Wallets): اپلیکیشن هایی که روی گوشی یا کامپیوتر نصب می شوند (مانند MetaMask، Trust Wallet).
  • کیف پول های تحت وب (Web Wallets): کیف پول هایی که از طریق مرورگر قابل دسترسی هستند (مانند MyEtherWallet).
• راهنمای کلی ساخت کیف پول: انتخاب نوع کیف پول، دانلود یا دسترسی به آن، ایجاد عبارت بازیابی (Seed Phrase) و نگهداری آن در مکانی امن و آفلاین، و تنظیم رمز عبور قوی از مراحل اصلی ایجاد کیف پول است.

مقایسه تاریخی درآمدزایی: اتریوم در مقابل بیت کوین و آلتکوین ها

در دوران فعالیت الگوریتم اثبات کار، استخراج اتریوم (PoW) و بیت کوین (PoW) هر دو روش های اصلی کسب درآمد در بازار ارزهای دیجیتال بودند. تحلیل مقایسه ای سودآوری این دو و همچنین سایر آلتکوین ها، بینش های مهمی را ارائه می دهد.

تحلیل مقایسه ای سودآوری استخراج اتریوم (در دوران PoW) با بیت کوین و سایر آلتکوین ها

در دوره های مختلف، بسته به شرایط بازار، قیمت ارزها، سختی شبکه و هزینه های عملیاتی، سودآوری ماینینگ اتریوم و بیت کوین متفاوت بود.

• اتریوم (Ethash) در مقابل بیت کوین (SHA-256):
  • در مقاطعی، به خصوص در اوج روند صعودی بازار، استخراج اتریوم با GPUها به دلیل قیمت بالاتر اتریوم و سختی کمتر شبکه نسبت به بیت کوین، سودآوری بیشتری داشت.
  • از سوی دیگر، ماینرهای ASIC بیت کوین (SHA-256) بسیار قدرتمند و تخصصی بودند و در برخی دوره ها سودآوری ثابتی را ارائه می کردند.
  • تفاوت سخت افزار: بیت کوین از ابتدا عمدتاً با ASICها استخراج می شد، در حالی که اتریوم تا پیش از ورود ASICهای Ethash، با GPUها ماین می شد و این امکان را برای افراد بیشتری فراهم می کرد که در فرآیند استخراج مشارکت کنند. این موضوع خود یکی از دلایل محبوبیت بالای استخراج اتریوم در آن دوران بود.
• اتریوم در مقابل سایر آلتکوین ها (در دوران PoW):
  • در مقایسه با اکثر آلتکوین های کوچک تر مبتنی بر PoW، اتریوم معمولاً حجم معاملات و نقدینگی بسیار بیشتری داشت که ریسک نوسانات شدید قیمت را کاهش می داد.
  • با این حال، گاهی اوقات آلتکوین های جدید با سختی شبکه پایین و پتانسیل رشد بالا، برای مدت کوتاهی سودآوری بیشتری نسبت به اتریوم ارائه می کردند. ماینرها از ابزارهای محاسبه گر برای جابه جایی بین استخراج سودآورترین آلتکوین استفاده می کردند.

عوامل مؤثر بر تغییرات سودآوری

سودآوری ماینینگ به عوامل پویای زیر بستگی دارد:

• قیمت بازار ارز دیجیتال: مهم ترین عامل، نوسانات قیمت ارزهای استخراج شده است. افزایش قیمت به معنای افزایش درآمد و کاهش آن به معنای کاهش سودآوری است.
• سختی شبکه: با افزایش تعداد ماینرها و قدرت محاسباتی آن ها، سختی شبکه افزایش می یابد و کسب همان مقدار پاداش دشوارتر می شود.
• هزینه برق: به عنوان اصلی ترین هزینه عملیاتی، نوسانات نرخ برق تأثیر مستقیمی بر سودآوری دارد.
• کارایی سخت افزار: دستگاه های با بازدهی انرژی بالاتر (هش ریت بیشتر در ازای مصرف برق کمتر) سودآوری بیشتری دارند.
• هزینه های نگهداری و تعمیر: استهلاک سخت افزار، هزینه قطعات جایگزین و تعمیرات نیز باید در نظر گرفته شود.

افسانه ها و واقعیت ها: ماینینگ اتریوم با گوشی یا لپ تاپ؟

با افزایش محبوبیت ارزهای دیجیتال، بسیاری از افراد به دنبال راه های ساده برای کسب درآمد از این بازار هستند. یکی از سؤالات متداول این است که آیا می توان اتریوم (یا هر ارز دیجیتال دیگری) را با گوشی هوشمند یا لپ تاپ شخصی استخراج کرد.

واقعیت این است که ماینینگ اتریوم با گوشی یا لپ تاپ، نه تنها از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست، بلکه از لحاظ فنی نیز غیرممکن یا بی معنی است (در دوران PoW) و خطر آسیب جدی به دستگاه را در پی دارد.

• عدم صرفه اقتصادی:
  • قدرت پردازش پایین: پردازنده های گوشی های هوشمند و لپ تاپ های معمولی، حتی مدل های پیشرفته، از نظر قدرت محاسباتی قابل مقایسه با کارت های گرافیک اختصاصی یا ASICهای ماینینگ نیستند. هش ریت آن ها در حدی ناچیز است که عملاً نمی توانند در رقابت برای حل بلاک ها سهمی داشته باشند.
  • مصرف برق بالا در مقابل پاداش ناچیز: حتی اگر به فرض محال، بتوانند مقدار بسیار کمی از یک ارز را استخراج کنند، مصرف برق بالای آن ها در حالت کارکرد مداوم و با حداکثر توان، هزینه ای بسیار بیشتر از پاداش های دریافتی خواهد داشت.
  • سختی شبکه: با توجه به سختی بالای شبکه های ارزهای دیجیتال (حتی آلتکوین ها)، یک دستگاه خانگی به تنهایی هیچ شانسی برای کسب پاداش ندارد.
• خطر آسیب جدی به دستگاه:
  • گرمای بیش از حد: ماینینگ فرآیندی فشرده است که باعث تولید گرمای بسیار زیادی می شود. گوشی ها و لپ تاپ ها دارای سیستم های خنک کننده ضعیف تری نسبت به سخت افزارهای ماینینگ هستند. کارکرد طولانی مدت در حداکثر توان و دمای بالا، به سرعت به پردازنده، باتری و سایر قطعات دستگاه آسیب می رساند.
  • کاهش عمر دستگاه: استخراج مداوم باعث استهلاک شدید قطعات و کاهش چشمگیر عمر مفید گوشی یا لپ تاپ می شود.

در گذشته بسیار دور، زمانی که شبکه های ارز دیجیتال تازه شکل گرفته بودند و سختی شبکه بسیار پایین بود، شاید می توانستید با یک کامپیوتر شخصی بیت کوین استخراج کنید. اما آن دوران به پایان رسیده است. امروزه برای استخراج هر ارز دیجیتالی که بر مبنای PoW است، نیاز به سخت افزارهای تخصصی و قدرتمند دارید. برای کسب درآمد از اتریوم نیز، همانطور که قبلاً ذکر شد، راه حل، استیکینگ است نه ماینینگ با دستگاه های خانگی.

نکات مهم برای خرید دستگاه های ماینینگ (برای آلتکوین های جایگزین یا به عنوان یادگار)

اگر قصد خرید سخت افزارهای ماینینگ (ریگ GPU) برای استخراج آلتکوین های PoW جایگزین اتریوم را دارید، یا صرفاً به دنبال جمع آوری مدل های تاریخی ماینرهای اتریوم هستید، رعایت نکات زیر ضروری است:

• احتیاط در خرید دستگاه های دست دوم:
  • بررسی سلامت فیزیکی و فنی: دستگاه های ماینینگ دست دوم معمولاً ساعت ها و روزهای زیادی در حداکثر توان کار کرده اند. حتماً از سلامت فیزیکی قطعات (عدم خوردگی، آسیب فیزیکی) و عملکرد صحیح آن ها (تست هش ریت، دما و مصرف برق) اطمینان حاصل کنید.
  • گارانتی و خدمات پس از فروش: دستگاه های دست دوم معمولاً فاقد گارانتی هستند. از فروشنده در مورد مهلت تست و شرایط بازگشت کالا پرس وجو کنید.
  • ریسک کلاهبرداری: بازار خرید و فروش سخت افزارهای ماینینگ می تواند محلی برای کلاهبرداری باشد. حتماً از فروشندگان معتبر خرید کنید و تا حد امکان معامله حضوری یا با واسطه قابل اعتماد انجام دهید.
• اهمیت تحقیق و بررسی مشخصات فنی:
  • هش ریت: قدرت پردازشی دستگاه را برای الگوریتم مورد نظر خود (مثلاً Ethash برای ETC یا KawPow برای RVN) بررسی کنید.
  • مصرف برق: میزان مصرف برق دستگاه را دقیقاً بدانید تا هزینه های عملیاتی را تخمین بزنید.
  • میزان نویز و گرما: این فاکتورها برای محل نگهداری دستگاه (خانگی یا صنعتی) بسیار مهم هستند.
  • عمر مفید: برای کارت های گرافیک، وضعیت فن ها، خمیر سیلیکون، و سلامت کلی تراشه مهم است. برای ASICها، طول عمر مورد انتظار و پشتیبانی نرم افزاری را در نظر بگیرید.
• قیمت گذاری مناسب: قیمت دستگاه های دست دوم باید با توجه به شرایط بازار، سن دستگاه، سلامت فنی و مدل آن منطقی باشد. از مقایسه با قیمت های جهانی و داخلی غافل نشوید.

نتیجه گیری: چشم انداز آینده و فرصت های جدید در اکوسیستم اتریوم

انتقال شبکه اتریوم از اثبات کار به اثبات سهام با موفقیت آمیز بودن The Merge، یک دگرگونی بنیادین را در اکوسیستم ارزهای دیجیتال رقم زد. این تغییر، نه تنها به دوران اوج استخراج اتریوم با ماینرهای سنتی پایان داد، بلکه راه را برای فرصت های جدید و پایدارتر در این شبکه هموار ساخت. دیگر عبارت انواع ماینر اتریوم به معنای دستگاه های فعال برای استخراج مستقیم ETH نیست، بلکه به تاریخچه این شبکه و سخت افزارهایی اشاره دارد که زمانی نقش حیاتی ایفا می کردند.

با پایان یافتن ماینینگ اتریوم، روش اصلی و رسمی کسب درآمد از شبکه اصلی اتریوم، استیکینگ است. این روش با قفل کردن دارایی ETH، به اعتبارسنج ها اجازه می دهد تا در فرآیند تأیید تراکنش ها و تولید بلاک های جدید مشارکت کرده و پاداش دریافت کنند. استیکینگ اتریوم نه تنها پایداری و امنیت شبکه را افزایش می دهد، بلکه آن را به گزینه ای سازگارتر با محیط زیست تبدیل کرده است. انواع مختلف استیکینگ، از انفرادی تا استخرهای تجمیعی و لیکویید استیکینگ، امکان مشارکت را برای طیف وسیعی از کاربران با سرمایه های متفاوت فراهم می آورد.

با این حال، برای افرادی که سخت افزارهای ماینینگ سابق اتریوم (به خصوص ریگ های GPU) را در اختیار دارند، هنوز هم فرصت هایی برای کسب درآمد وجود دارد. این سخت افزارها را می توان برای استخراج آلتکوین های مبتنی بر اثبات کار مانند اتریوم کلاسیک (ETC)، راونکوین (RVN) یا ارگو (ERG) به کار گرفت. البته، در این مسیر، بررسی دقیق سودآوری، هزینه های برق، و مدیریت گرما و نویز دستگاه ها از اهمیت بالایی برخوردار است. بازار خرید و فروش کارت های گرافیک دست دوم نیز گزینه ای برای تبدیل این سخت افزارها به نقدینگی است.

در نهایت، برای تصمیم گیری آگاهانه در این حوزه، مطالعه مداوم و به روز ماندن با تغییرات فناوری و بازار ارزهای دیجیتال ضروری است. اکوسیستم اتریوم در حال توسعه مستمر است و شناخت دقیق فرصت های موجود، اعم از استیکینگ، مشارکت در دیفای (DeFi) یا سایر پروژه های مبتنی بر اتریوم، می تواند به شما در مسیر سرمایه گذاری و کسب درآمد یاری رساند.