کشور اول؛ انگلستان؛ به شهرت سِر آرتور کانِن دویل

سِر آرتور کانن دویل نامی که با داستان های جذاب و شخصیت های به یادماندنی اش در تاریخ ادبیات ماندگار شده نه تنها یک نویسنده چیره دست بود بلکه پزشکی حاذق و شخصیتی چندوجهی داشت. شهرت جهانی او بیشتر به خاطر خلق شرلوک هولمز کارآگاه مشاور باهوش و دقیق است که در چهار رمان و ۵۶ داستان کوتاه خوانندگان را با معماهای پیچیده و استدلال های منطقی خود مسحور کرده است. اما زندگی و آثار کانن دویل فراتر از این شخصیت داستانی محبوب است. او در دورانی پر از تحولات اجتماعی و فرهنگی می زیست و تجربیات و دیدگاه هایش تأثیر عمیقی بر نوشته هایش گذاشت. در این مقاله قصد داریم به بررسی زوایای مختلف زندگی و آثار این نویسنده برجسته بپردازیم. از دوران کودکی و تحصیلاتش گرفته تا حرفه پزشکی زندگی خانوادگی آثار ادبی تأثیراتش بر ژانر جنایی اقتباس های سینمایی از شرلوک هولمز و در نهایت مرگ او همه را مورد بررسی قرار خواهیم داد. هدف ما این است که تصویری جامع و دقیق از آرتور کانن دویل ارائه دهیم و نشان دهیم که چگونه او توانست با خلق شرلوک هولمز و دیگر آثارش جایگاه ویژه ای در تاریخ ادبیات به دست آورد و الهام بخش نسل های بعدی نویسندگان و هنرمندان شود.

آشنایی با آرتور کانن دویل خالق شرلوک هولمز

سِر آرتور ایگناتیوس کانن دویل نویسنده و پزشک اسکاتلندی در ۲۲ می ۱۸۵۹ در ادینبورگ اسکاتلند متولد شد. او بیشتر به خاطر خلق شخصیت شرلوک هولمز کارآگاه مشهور شناخته می شود که نقش مهمی در توسعه داستان های جنایی داشت. کانن دویل علاوه بر داستان های شرلوک هولمز رمان های علمی تخیلی داستان های تاریخی نمایشنامه ها و آثار غیرداستانی نیز نوشت. او در یک خانواده ایرلندی-کاتولیک با پیشینه هنری به دنیا آمد. پدرش چارلز آلتامونت دویل هنرمند بود اما با مشکلات مالی و اعتیاد به الکل دست و پنجه نرم می کرد. مادرش مری فولی دویل نقش مهمی در تربیت او داشت و او را با ادبیات و داستان گویی آشنا کرد. کانن دویل در مدرسه استونیهرست تحصیل کرد و سپس به دانشگاه ادینبورگ رفت تا پزشکی بخواند. در دوران تحصیل او به نوشتن داستان های کوتاه پرداخت و اولین اثرش در سال ۱۸۷۹ منتشر شد. کانن دویل در سال ۱۸۸۱ مدرک پزشکی خود را دریافت کرد و به عنوان پزشک مشغول به کار شد اما علاقه او به نویسندگی بیشتر از پزشکی بود. او در سال ۱۸۸۷ اولین رمان شرلوک هولمز «اتود در قرمز لاکی» را منتشر کرد که با استقبال خوبی مواجه شد و او را به شهرت رساند. کانن دویل در طول زندگی خود به نوشتن ادامه داد و آثار متعددی را خلق کرد که همچنان مورد توجه و تحسین قرار دارند.

زندگینامه آرتور کانن دویل

آرتور کانن دویل در سال ۱۸۵۹ در ادینبورگ اسکاتلند به دنیا آمد. او در یک خانواده با پیشینه هنری بزرگ شد؛ پدرش هنرمند بود و مادرش نقش مهمی در تشویق او به ادبیات و داستان گویی داشت. او تحصیلات خود را در مدرسه یسوعی استونیهرست آغاز کرد و سپس در دانشگاه ادینبورگ به تحصیل پزشکی پرداخت. در دوران دانشجویی کانن دویل به نوشتن داستان های کوتاه علاقه مند شد و اولین اثرش را در سال ۱۸۷۹ منتشر کرد. پس از فارغ التحصیلی در سال ۱۸۸۱ به عنوان پزشک مشغول به کار شد اما علاقه او به نویسندگی بیشتر از پزشکی بود. او در سال ۱۸۸۷ با انتشار رمان «اتود در قرمز لاکی» که اولین حضور شرلوک هولمز را به تصویر می کشید به شهرت رسید. موفقیت شرلوک هولمز باعث شد که کانن دویل به طور جدی به نویسندگی بپردازد و در طول سال های بعد داستان های کوتاه و رمان های متعددی را با محوریت این شخصیت خلق کند. او علاوه بر داستان های شرلوک هولمز رمان های تاریخی علمی تخیلی و غیرداستانی نیز نوشت. کانن دویل در طول زندگی خود به فعالیت های اجتماعی و سیاسی نیز علاقه مند بود و در جنگ بوئر به عنوان پزشک داوطلب خدمت کرد. او در سال ۱۹۰۲ به دلیل خدماتش به امپراتوری بریتانیا لقب «سِر» را دریافت کرد. آرتور کانن دویل در سال ۱۹۳۰ در سن ۷۱ سالگی درگذشت اما آثار او همچنان مورد توجه و تحسین قرار دارند و شرلوک هولمز به عنوان یکی از محبوب ترین شخصیت های داستانی تاریخ شناخته می شود.

حرفه ی پزشکی کانن دویل

آرتور کانن دویل پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه ادینبورگ در سال ۱۸۸۱ به عنوان پزشک مشغول به کار شد. او ابتدا به عنوان جراح کشتی در یک سفر دریایی به غرب آفریقا شرکت کرد و سپس در سال ۱۸۸۲ مطب پزشکی خود را در پورتسموث انگلستان تأسیس کرد. با این حال حرفه پزشکی کانن دویل با موفقیت چندانی همراه نبود. او در ابتدا بیماران کمی داشت و درآمدش از پزشکی بسیار ناچیز بود. در اوقات فراغت خود به نوشتن داستان های کوتاه و رمان می پرداخت تا بتواند درآمد خود را افزایش دهد. موفقیت داستان های شرلوک هولمز باعث شد که کانن دویل به تدریج از پزشکی فاصله بگیرد و به طور کامل به نویسندگی بپردازد. او در سال ۱۸۹۱ مطب پزشکی خود را تعطیل کرد و به لندن نقل مکان کرد تا به طور تمام وقت به نویسندگی مشغول شود. اگرچه کانن دویل حرفه پزشکی خود را رها کرد اما دانش و تجربیات او در این زمینه تأثیر زیادی بر نوشته هایش داشت. او از دانش پزشکی خود برای خلق شخصیت های واقعی تر و توصیف دقیق تر صحنه های پزشکی در داستان هایش استفاده می کرد. به عنوان مثال شخصیت دکتر واتسون دوست و همکار شرلوک هولمز یک پزشک است و بسیاری از داستان های شرلوک هولمز شامل جزئیات پزشکی و قانونی دقیقی هستند که نشان دهنده دانش کانن دویل در این زمینه ها است.

ازدواج آرتور کانن دویل

آرتور کانن دویل دو بار ازدواج کرد. ازدواج اول او در سال ۱۸۸۵ با لوییزا هاوکینز بود. لوییزا از بیماری سل رنج می برد و پس از تحمل سال ها بیماری در سال ۱۹۰۶ درگذشت. حاصل این ازدواج دو فرزند به نام های مری و کینگزلی بود. پس از مرگ لوییزا کانن دویل در سال ۱۹۰۷ با جین لکی ازدواج کرد. او سال ها به جین علاقه مند بود اما به دلیل تعهد به همسر اولش تا زمان مرگ لوییزا از ابراز علاقه خود خودداری کرد. جین لکی نیز مانند کانن دویل به مسائل معنوی و روح گرایی علاقه مند بود و این موضوع باعث شد که پیوند عمیقی بین آن ها شکل بگیرد. حاصل ازدواج دوم کانن دویل سه فرزند به نام های دنیس لینا و آدریان بود. ازدواج های کانن دویل تأثیر زیادی بر زندگی و آثار او داشت. لوییزا همسر اولش الهام بخش خلق برخی از شخصیت های زن در داستان هایش بود و مرگ او باعث شد که کانن دویل به مسائل معنوی و روح گرایی علاقه مند شود. جین لکی همسر دومش نقش مهمی در حمایت از او در دوران نویسندگی داشت و او را در فعالیت های اجتماعی و سیاسی همراهی می کرد.

کتاب های آرتور کانن دویل

آرتور کانن دویل نویسنده ای پرکار بود و آثار متعددی را در طول زندگی خود خلق کرد. او بیشتر به خاطر داستان های شرلوک هولمز شناخته می شود اما آثار دیگری نیز دارد که از جمله آن ها می توان به رمان های تاریخی علمی تخیلی نمایشنامه ها و آثار غیرداستانی اشاره کرد. از جمله مهم ترین آثار او می توان به موارد زیر اشاره کرد:
* **اتود در قرمز لاکی (A Study in Scarlet):** اولین رمان شرلوک هولمز که در سال ۱۸۸۷ منتشر شد و با استقبال خوبی مواجه شد.
* **ماجراهای شرلوک هولمز (The Adventures of Sherlock Holmes):** مجموعه ای از داستان های کوتاه شرلوک هولمز که در سال ۱۸۹۲ منتشر شد و به شهرت جهانی رسید.
* **سگ باسکرویل (The Hound of the Baskervilles):** یکی از مشهورترین رمان های شرلوک هولمز که در سال ۱۹۰۲ منتشر شد و به عنوان یکی از بهترین داستان های جنایی تاریخ شناخته می شود.
* **دنیای گمشده (The Lost World):** یک رمان علمی تخیلی که در سال ۱۹۱۲ منتشر شد و داستان گروهی از ماجراجویان را روایت می کند که به یک فلات دورافتاده در آمریکای جنوبی سفر می کنند و با دایناسورها و موجودات ماقبل تاریخ مواجه می شوند.
* **سر نایجل (Sir Nigel):** یک رمان تاریخی که در سال ۱۹۰۶ منتشر شد و داستان یک شوالیه انگلیسی در قرن چهاردهم را روایت می کند. این رمان به دلیل تصویرسازی دقیق از زندگی و فرهنگ قرون وسطی مورد تحسین قرار گرفته است.
کانن دویل علاوه بر این آثار داستان های کوتاه نمایشنامه ها و آثار غیرداستانی متعددی نیز نوشت که هر کدام به نوعی نشان دهنده استعداد و تنوع او در نویسندگی هستند.

ماجراهای شرلوک هلمز

مجموعه داستان های شرلوک هولمز مجموعه ای از چهار رمان و ۵۶ داستان کوتاه است که توسط آرتور کانن دویل نوشته شده است. این داستان ها ماجراهای شرلوک هولمز کارآگاه مشاور باهوش و دکتر جان واتسون دوست و همکارش را روایت می کنند که با هم به حل معماهای پیچیده و جنایات مرموز می پردازند. اولین داستان شرلوک هولمز «اتود در قرمز لاکی» در سال ۱۸۸۷ منتشر شد و با استقبال خوبی مواجه شد. پس از آن کانن دویل به نوشتن داستان های کوتاه شرلوک هولمز ادامه داد که در مجله استرند منتشر می شدند و به سرعت محبوبیت زیادی پیدا کردند. داستان های شرلوک هولمز به دلیل شخصیت پردازی قوی معماهای پیچیده و استدلال های منطقی به عنوان یکی از بهترین آثار جنایی تاریخ شناخته می شوند. شرلوک هولمز به عنوان یک کارآگاه باهوش و دقیق از قدرت استنتاج و مشاهده خود برای حل معماها استفاده می کند. او به جزئیات کوچک توجه می کند و با استفاده از منطق و استدلال به حقیقت ماجرا پی می برد. دکتر واتسون دوست و همکار شرلوک هولمز نقش مهمی در داستان ها دارد. او به عنوان راوی داستان ماجراهای شرلوک هولمز را برای خوانندگان بازگو می کند و به عنوان یک شخصیت دلسوز و مهربان به شرلوک هولمز کمک می کند تا با جنبه های انسانی پرونده ها ارتباط برقرار کند.

چگونگی شکل گیری شخصیت شرلوک هلمز

شخصیت شرلوک هولمز کارآگاه مشهور الهام گرفته از شخصیت دکتر جوزف بل جراح و استاد کانن دویل در دانشگاه ادینبورگ بود. دکتر بل به دلیل قدرت بالای مشاهده و استنتاج خود مشهور بود و می توانست با مشاهده کوچک ترین جزئیات تشخیص دقیقی از بیماری بیماران خود ارائه دهد. کانن دویل تحت تأثیر مهارت های دکتر بل قرار گرفت و تصمیم گرفت شخصیتی را خلق کند که از این مهارت ها برای حل معماهای جنایی استفاده کند. علاوه بر دکتر بل کانن دویل از شخصیت های داستانی دیگری نیز برای خلق شرلوک هولمز الهام گرفت. به عنوان مثال شخصیت کارآگاه دوپن در داستان های ادگار آلن پو تأثیر زیادی بر شخصیت شرلوک هولمز داشت. شرلوک هولمز به عنوان یک کارآگاه باهوش و دقیق از قدرت استنتاج و مشاهده خود برای حل معماها استفاده می کند. او به جزئیات کوچک توجه می کند و با استفاده از منطق و استدلال به حقیقت ماجرا پی می برد. شرلوک هولمز شخصیتی eccentric و غیرمعمول دارد. او به مواد مخدر اعتیاد دارد از روابط اجتماعی دوری می کند و به هنر و موسیقی علاقه مند است. این ویژگی ها باعث شده است که شرلوک هولمز به یک شخصیت جذاب و به یادماندنی تبدیل شود.

تاثیر کانن دویل بر ادبیات جنایی

آرتور کانن دویل تأثیر عمیقی بر ادبیات جنایی گذاشت و با خلق شرلوک هولمز استانداردهای جدیدی را برای این ژانر تعریف کرد. داستان های شرلوک هولمز به دلیل شخصیت پردازی قوی معماهای پیچیده و استدلال های منطقی به عنوان یکی از بهترین آثار جنایی تاریخ شناخته می شوند و الهام بخش بسیاری از نویسندگان و فیلمسازان بوده اند. کانن دویل با استفاده از روش های علمی و منطقی در حل معماها رویکرد جدیدی را به داستان های جنایی معرفی کرد. شرلوک هولمز از قدرت استنتاج و مشاهده خود برای جمع آوری شواهد و حل معماها استفاده می کند و به جای تکیه بر شانس و تصادف از منطق و استدلال برای رسیدن به حقیقت استفاده می کند. این رویکرد علمی و منطقی تأثیر زیادی بر نویسندگان جنایی بعدی گذاشت و باعث شد که داستان های جنایی به سمت واقع گرایی و دقت بیشتر حرکت کنند. کانن دویل با خلق شخصیت شرلوک هولمز یک الگو برای کارآگاهان داستانی ایجاد کرد. شرلوک هولمز به عنوان یک کارآگاه باهوش eccentric و مستقل به یک شخصیت محبوب و ماندگار تبدیل شده است و الهام بخش بسیاری از شخصیت های کارآگاهی بعدی بوده است. داستان های شرلوک هولمز به دلیل معماهای پیچیده و جذاب مخاطبان زیادی را به خود جذب کرده اند و باعث شده اند که ادبیات جنایی به یک ژانر محبوب و پرطرفدار تبدیل شود.

اقتباس های سینمایی از شرلوک هلمز

شخصیت شرلوک هولمز به دلیل جذابیت و محبوبیت فراوان بارها مورد اقتباس سینمایی و تلویزیونی قرار گرفته است. از اولین اقتباس های صامت در اوایل قرن بیستم تا فیلم ها و سریال های مدرن شرلوک هولمز همواره یکی از محبوب ترین شخصیت های داستانی برای اقتباس بوده است. اقتباس های سینمایی از شرلوک هولمز تنوع زیادی دارند و هر کدام به نوعی تلاش کرده اند تا جنبه های مختلف شخصیت و داستان های او را به تصویر بکشند. برخی از اقتباس ها وفادار به داستان های اصلی کانن دویل هستند و تلاش می کنند تا معماها و جنایات را به همان شکل اصلی به تصویر بکشند. برخی دیگر رویکرد مدرن تری را در پیش گرفته اند و شرلوک هولمز را در دنیای معاصر به تصویر می کشند. در هر صورت اقتباس های سینمایی از شرلوک هولمز همواره مورد توجه و استقبال مخاطبان قرار گرفته اند و نشان دهنده ماندگاری و جذابیت این شخصیت داستانی هستند. در ادامه به بررسی برخی از مهم ترین اقتباس های سینمایی و تلویزیونی از شرلوک هولمز می پردازیم:

تلویزیون

مجموعه های تلویزیونی متعددی بر اساس داستان های شرلوک هولمز ساخته شده اند که هر کدام با رویکردی متفاوت به این شخصیت پرداخته اند. یکی از مشهورترین این مجموعه ها سریال «ماجراهای شرلوک هلمز» با بازی جرمی برت است که به دلیل وفاداری به داستان های اصلی و بازی درخشان برت به عنوان یکی از بهترین اقتباس های تلویزیونی از شرلوک هولمز شناخته می شود. سریال «شرلوک» با بازی بندیکت کامبربچ یک اقتباس مدرن و موفق از شرلوک هولمز است که داستان ها را در دنیای معاصر روایت می کند و با استقبال گسترده ای روبرو شده است. سریال «ابتدایی» نیز یک اقتباس مدرن دیگر است که در آن شرلوک هولمز با یک دکتر واتسون زن همکاری می کند و در نیویورک به حل معماها می پردازد. علاوه بر این مجموعه ها سریال های دیگری نیز بر اساس شرلوک هولمز ساخته شده اند که هر کدام به نوعی تلاش کرده اند تا جنبه های مختلف شخصیت و داستان های او را به تصویر بکشند.

سینما

فیلم های سینمایی متعددی بر اساس داستان های شرلوک هولمز ساخته شده اند که از جمله آن ها می توان به مجموعه فیلم های با بازی بازیل رتبون در دهه ۱۹۴۰ فیلم «راه حل هفت درصدی» در سال ۱۹۷۶ و فیلم های «شرلوک هلمز» و «شرلوک هلمز: بازی سایه ها» با بازی رابرت داونی جونیور اشاره کرد. مجموعه فیلم های با بازی بازیل رتبون به دلیل وفاداری به داستان های اصلی و تصویرسازی دقیق از شخصیت شرلوک هولمز مورد تحسین قرار گرفته اند. فیلم «راه حل هفت درصدی» یک اقتباس غیرمعمول از شرلوک هولمز است که در آن شرلوک هولمز به دلیل اعتیاد به کوکائین به زیگموند فروید مراجعه می کند. فیلم های «شرلوک هلمز» و «شرلوک هلمز: بازی سایه ها» با بازی رابرت داونی جونیور یک رویکرد اکشن و ماجراجویانه به داستان های شرلوک هولمز دارند و با استقبال خوبی مواجه شده اند. علاوه بر این فیلم ها فیلم های دیگری نیز بر اساس شرلوک هولمز ساخته شده اند که هر کدام به نوعی تلاش کرده اند تا جنبه های مختلف شخصیت و داستان های او را به تصویر بکشند.

انیمیشن

شخصیت شرلوک هولمز در انیمیشن های متعددی نیز حضور داشته است که از جمله آن ها می توان به انیمیشن «شرلوک هوند» (Sherlock Hound) ساخته هایائو میازاکی و انیمیشن «کارآگاه موش بزرگ» (The Great Mouse Detective) اشاره کرد. انیمیشن «شرلوک هوند» یک مجموعه تلویزیونی انیمیشنی است که در آن شرلوک هولمز و دکتر واتسون به شکل سگ های انسان نما به تصویر کشیده شده اند و به حل معماهای جنایی می پردازند. انیمیشن «کارآگاه موش بزرگ» یک فیلم انیمیشنی است که در آن شرلوک هولمز به شکل یک موش به تصویر کشیده شده است و به حل یک پرونده پیچیده کمک می کند. علاوه بر این انیمیشن ها شخصیت شرلوک هولمز در انیمیشن های دیگری نیز حضور داشته است که هر کدام به نوعی تلاش کرده اند تا جنبه های مختلف شخصیت و داستان های او را به تصویر بکشند.

بازی های ساخته شده

بازی های ویدئویی متعددی بر اساس داستان های شرلوک هولمز ساخته شده اند که به بازیکنان این امکان را می دهند تا در نقش شرلوک هولمز به حل معماها و جنایات بپردازند. از جمله مشهورترین این بازی ها می توان به سری بازی های «شرلوک هولمز: جنایات و مجازات ها» (Sherlock Holmes: Crimes & Punishments) و «شرلوک هولمز: دختر شیطان» (Sherlock Holmes: The Devil’s Daughter) اشاره کرد. این بازی ها به بازیکنان این امکان را می دهند تا با استفاده از قدرت استنتاج و مشاهده شرلوک هولمز به جمع آوری شواهد بازجویی از مظنونین و حل معماها بپردازند. علاوه بر این بازی ها بازی های دیگری نیز بر اساس شرلوک هولمز ساخته شده اند که هر کدام به نوعی تلاش کرده اند تا تجربه متفاوتی از حل معماهای جنایی را برای بازیکنان فراهم کنند.

مرگ آرتور کانن دویل

سِر آرتور کانن دویل در ۷ ژوئیه ۱۹۳۰ در سن ۷۱ سالگی در اثر حمله قلبی در خانه اش در ایست ساسکس انگلستان درگذشت. او تا آخرین روزهای زندگی خود به نوشتن و فعالیت های اجتماعی و سیاسی ادامه داد. کانن دویل در طول زندگی خود به بیماری های مختلفی مبتلا بود اما همواره با انرژی و پشتکار به فعالیت های خود ادامه می داد. او به عنوان یک نویسنده پزشک و فعال اجتماعی تأثیر زیادی بر جامعه خود گذاشت و آثار او همچنان مورد توجه و تحسین قرار دارند. مرگ کانن دویل پایان دورانی برای ادبیات جنایی بود اما میراث او در قالب داستان های شرلوک هولمز و دیگر آثارش همچنان زنده است و الهام بخش نسل های بعدی نویسندگان و هنرمندان است.