در دل رشته کوه های البرز نگینی پنهان به نام شهرستانک وجود دارد. این روستای ییلاقی با طبیعت بکر و آب و هوای خنک سالانه گردشگران بسیاری را به سوی خود جذب می کند. اما در میان جاذبه های طبیعی این منطقه کاخی تاریخی خودنمایی می کند که یادگاری از دوران قاجار است: کاخ کوچک شهرستانک. این بنا که به دستور ناصرالدین شاه قاجار ساخته شده در طول سالیان شاهد فراز و نشیب های بسیاری بوده و امروزه به عنوان یکی از مهم ترین آثار تاریخی استان البرز شناخته می شود. اگر به دنبال سفری به دل تاریخ و طبیعت هستید شهرستانک و کاخ ناصری آن مقصدی ایده آل برای شما خواهد بود. در این مقاله قصد داریم تا شما را با تاریخچه معماری مسیر دسترسی و سایر جاذبه های گردشگری این منطقه آشنا کنیم تا سفری خاطره انگیز را تجربه کنید.

تاریخچه شهرستانک
شهرستانک روستایی با قدمت طولانی در گذشته به عنوان یکی از مناطق ییلاقی مورد توجه پادشاهان قاجار بوده است. آب و هوای خنک و مطبوع این منطقه در فصل تابستان حاکمان قاجاری را به این مکان می کشاند. ناصرالدین شاه قاجار نیز با توجه به علاقه خود به این منطقه دستور ساخت کاخی را در شهرستانک صادر کرد. این کاخ که به کاخ ناصری یا کاخ کوچک شهرستانک شهرت دارد در سال 1295 هجری قمری به بهره برداری رسید و به عنوان اقامتگاه تابستانی شاه و درباریان مورد استفاده قرار می گرفت. اما پس از ترور ناصرالدین شاه کاخ شهرستانک به تدریج رو به فراموشی سپرده شد و در طول سالیان دچار آسیب های بسیاری گردید.
کاخ ناصری
کاخ ناصری شهرستانک یادگاری ارزشمند از دوران قاجار در دل این روستای زیبا قرار گرفته است. این کاخ که به دستور ناصرالدین شاه ساخته شده در گذشته به عنوان اقامتگاه تابستانی شاه و درباریان مورد استفاده قرار می گرفت. متاسفانه در طول سالیان این بنای تاریخی دچار آسیب های بسیاری شده و بخش هایی از آن تخریب شده است. با این حال هنوز هم می توان شکوه و عظمت معماری قاجاری را در این کاخ به نظاره نشست. کاخ ناصری شهرستانک با معماری خاص و موقعیت مکانی بی نظیر خود یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری این منطقه به شمار می رود.
معماری کاخ ناصری
معماری کاخ ناصری شهرستانک تلفیقی از هنر و ذوق معماران ایرانی و تاثیرات معماری غربی است. این کاخ در دو بخش بیرونی و اندرونی ساخته شده است. بخش بیرونی شامل دیوانخانه بزرگ و فضاهای اداری بوده و بخش اندرونی به محل سکونت شاه و خانواده اش اختصاص داشته است. حیاط بیرونی کاخ به شکل مستطیل طراحی شده و دارای چهار تراز مختلف است. عمارت اصلی کاخ در تراز سوم قرار گرفته و از دو طبقه تشکیل شده است که متاسفانه طبقه دوم آن تخریب شده است. بخش اندرونی کاخ شامل دو حیاط در دو تراز متفاوت است. حیاط شمالی به محل سکونت خدمه اختصاص داشته و حیاط جنوبی برای سکونت حرم شاهی ساخته شده است. در ساخت این کاخ از مصالحی مانند خشت آجر سنگ و چوب استفاده شده و تزئینات آن شامل گچ بری آیینه کاری و نقاشی های دیواری بوده است.
کتیبه شهرستانک
یکی از ویژگی های برجسته کاخ ناصری شهرستانک وجود کتیبه ای تاریخی در سردر ورودی آن است. این کتیبه که به خط نستعلیق نوشته شده حاوی اشعاری در وصف ناصرالدین شاه و کاخ شهرستانک است. متاسفانه به دلیل فرسایش و آسیب های وارده به کاخ بخشی از این کتیبه از بین رفته است. با این حال هنوز هم می توان با دقت در خطوط باقی مانده به محتوای ارزشمند آن پی برد. کتیبه شهرستانک نه تنها یک اثر هنری است بلکه سندی تاریخی است که اطلاعات ارزشمندی را در مورد تاریخچه و اهمیت این کاخ در اختیار ما قرار می دهد.
وضعیت امروز کاخ ناصری
متاسفانه کاخ ناصری شهرستانک در طول سالیان دچار آسیب های بسیاری شده و بخش هایی از آن تخریب شده است. بی توجهی به این بنای تاریخی شرایط جوی نامناسب و غارت و تخریب انسانی از جمله عواملی هستند که باعث ویرانی کاخ شده اند. در سال های اخیر اقداماتی برای مرمت و بازسازی کاخ صورت گرفته است اما این تلاش ها کافی نبوده و کاخ ناصری همچنان نیازمند توجه و رسیدگی بیشتری است. امید است با تخصیص بودجه و برنامه ریزی مناسب بتوان این اثر تاریخی ارزشمند را حفظ و احیا کرد تا نسل های آینده نیز بتوانند از آن بهره مند شوند.
اطلاعات کاخ شهرستانک
کاخ شهرستانک واقع در روستای شهرستانک در استان البرز یادگاری از دوران قاجار است که در سال 1295 هجری قمری به دستور ناصرالدین شاه ساخته شد. این کاخ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و به عنوان یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری این منطقه شناخته می شود. معماری کاخ تلفیقی از هنر ایرانی و تاثیرات معماری غربی است و شامل بخش های مختلفی از جمله دیوانخانه اندرونی حمام و حیاط های متعدد است. متاسفانه کاخ شهرستانک در طول سالیان دچار آسیب های بسیاری شده و نیازمند مرمت و بازسازی است.
مسیر دسترسی به شهرستانک
شهرستانک در فاصله حدود 65 کیلومتری از تهران و 49 کیلومتری از کرج قرار دارد. برای دسترسی به این روستا می توانید از دو مسیر استفاده کنید:
با ماشین شخصی
برای سفر با ماشین شخصی ابتدا باید وارد جاده چالوس شوید. پس از عبور از تونل کندوان به یک دوراهی می رسید که یک مسیر به سمت گچسر و دیزین می رود و مسیر دیگر به سمت شهرستانک. با انتخاب مسیر شهرستانک و طی کردن حدود 15 کیلومتر به این روستا خواهید رسید. توجه داشته باشید که جاده شهرستانک در برخی از قسمت ها باریک و پرپیچ و خم است بنابراین رانندگی با احتیاط و سرعت مطمئنه ضروری است.
با وسایل حمل و نقل عمومی
برای سفر با وسایل حمل و نقل عمومی می توانید از اتوبوس های کرج-چالوس استفاده کنید و در دوراهی شهرستانک پیاده شوید. از این دوراهی تا روستای شهرستانک حدود 15 کیلومتر فاصله است که می توانید با استفاده از تاکسی های محلی این مسیر را طی کنید. همچنین در فصل های پرگردشگر مینی بوس هایی نیز در این مسیر تردد می کنند که می توانید از آن ها استفاده کنید.
مسیر دسترسی به کاخ ناصری
پس از رسیدن به روستای شهرستانک برای دسترسی به کاخ ناصری باید از میان کوچه های روستا عبور کنید و به سمت انتهای روستا حرکت کنید. کاخ ناصری در نزدیکی رودخانه شهرستانک قرار دارد و به راحتی قابل شناسایی است. توجه داشته باشید که مسیر دسترسی به کاخ پیاده روی در کوچه های روستا است و امکان تردد با خودرو وجود ندارد.
بهترین زمان سفر به شهرستانک
بهترین زمان سفر به شهرستانک فصل بهار و تابستان است. در این فصول آب و هوای شهرستانک بسیار مطبوع و دلپذیر است و طبیعت منطقه در اوج زیبایی خود قرار دارد. در فصل بهار شکوفه های درختان میوه جلوه ای خاص به روستا می بخشند و در فصل تابستان می توانید از خنکای هوا و سایه درختان لذت ببرید. البته شهرستانک در فصل پاییز نیز زیبایی های خاص خود را دارد و با رنگارنگ شدن برگ های درختان منظره ای چشم نواز ایجاد می شود. اما در فصل زمستان به دلیل بارش برف و یخبندان دسترسی به شهرستانک دشوار است و سفر به این منطقه توصیه نمی شود.
توصیه های مهم در سفر به شهرستانک
قبل از سفر به شهرستانک بهتر است به چند نکته مهم توجه داشته باشید:
امکانات شهرستانک
شهرستانک روستایی کوچک است و امکانات رفاهی محدودی دارد. بنابراین قبل از سفر بهتر است لوازم ضروری خود را تهیه کنید. در روستا چند مغازه کوچک وجود دارد که می توانید مواد غذایی و سایر لوازم مورد نیاز خود را از آن ها تهیه کنید. همچنین چند رستوران و کافه نیز در روستا وجود دارند که می توانید برای صرف غذا و نوشیدنی به آن ها مراجعه کنید.
اقامتگاه و ویلا در شهرستانک
برای اقامت در شهرستانک می توانید از خانه های محلی و ویلاهای اجاره ای استفاده کنید. همچنین چند اقامتگاه بوم گردی نیز در روستا وجود دارند که می توانید برای تجربه زندگی روستایی در آن ها اقامت کنید. قبل از سفر بهتر است محل اقامت خود را رزرو کنید به ویژه در فصل های پرگردشگر.
وسایل لازم برای سفر به شهرستانک
برای سفر به شهرستانک بهتر است وسایلی مانند کفش مناسب پیاده روی لباس گرم کرم ضدآفتاب کلاه و عینک آفتابی به همراه داشته باشید. همچنین اگر قصد دارید در رودخانه شهرستانک شنا کنید لباس شنا و حوله نیز به همراه داشته باشید. دوربین عکاسی نیز وسیله ای ضروری برای ثبت خاطرات سفر شما به این منطقه زیبا خواهد بود.
سایر جاذبه های گردشگری شهرستانک
شهرستانک علاوه بر کاخ ناصری جاذبه های گردشگری دیگری نیز دارد که بازدید از آن ها می تواند سفر شما را کامل تر کند:
رودخانه و آبشار شهرستانک
رودخانه شهرستانک یکی از مهم ترین جاذبه های طبیعی این منطقه است. این رودخانه که از کوه های اطراف سرچشمه می گیرد در طول مسیر خود آبشارهای متعددی را ایجاد می کند که هر کدام از آن ها زیبایی خاص خود را دارند. می توانید در کنار رودخانه قدم بزنید از صدای آب لذت ببرید و در آبشارهای کوچک آن شنا کنید. توجه داشته باشید که آب رودخانه بسیار سرد است بنابراین قبل از شنا از آمادگی جسمانی خود اطمینان حاصل کنید.
قلعه دزدبند شهرستانک
قلعه دزدبند یکی دیگر از آثار تاریخی شهرستانک است که در نزدیکی روستا قرار دارد. این قلعه که قدمت آن به دوران سلجوقیان می رسد در گذشته به عنوان یک پایگاه نظامی مورد استفاده قرار می گرفته است. متاسفانه امروزه تنها بقایای این قلعه باقی مانده است اما بازدید از آن همچنان می تواند جالب و آموزنده باشد.
مسیر دسترسی به قلعه دزدبند شهرستانک
برای دسترسی به قلعه دزدبند باید از روستای شهرستانک به سمت شمال حرکت کنید. پس از حدود 30 دقیقه پیاده روی به تپه ای می رسید که قلعه دزدبند بر روی آن قرار دارد. مسیر دسترسی به قلعه نسبتاً آسان است و برای افراد با آمادگی جسمانی متوسط مناسب است.
تپه شنستون
تپه شنستون یکی از جاذبه های طبیعی شهرستانک است که در نزدیکی روستا قرار دارد. این تپه که از جنس ماسه است منظره ای منحصر به فرد را ایجاد کرده است. می توانید بر روی تپه شنستون قدم بزنید از مناظر اطراف لذت ببرید و عکس های یادگاری بگیرید.
درخت سرو اورس
درخت سرو اورس یکی از قدیمی ترین درختان ایران است که در شهرستانک قرار دارد. این درخت که قدمت آن به بیش از 2000 سال می رسد نمادی از استقامت و پایداری است. بازدید از این درخت کهنسال می تواند تجربه ای فراموش نشدنی باشد.
چشمه گل كيله
چشمه گل كيله یکی از چشمه های پرآب شهرستانک است که در نزدیکی روستا قرار دارد. آب این چشمه بسیار گوارا و خنک است و خواص درمانی دارد. می توانید از آب این چشمه بنوشید و از خواص آن بهره مند شوید.
دریابک
دریابک منطقه ای ییلاقی در نزدیکی شهرستانک است که به دلیل طبیعت بکر و آب و هوای خنک خود مورد توجه گردشگران قرار دارد. می توانید در این منطقه کمپ بزنید از مناظر طبیعی لذت ببرید و به کوهنوردی بپردازید.
معرفی کاخ های تابستانی در البرز
استان البرز به دلیل آب و هوای مطبوع و طبیعت زیبای خود در گذشته مورد توجه پادشاهان قاجار و پهلوی بوده است. به همین دلیل کاخ های تابستانی متعددی در این استان ساخته شده اند که هر کدام از آن ها دارای تاریخچه و معماری خاص خود هستند:
کاخ تابستانی سلیمانیه
کاخ سلیمانیه یکی از قدیمی ترین کاخ های استان البرز است که در دوران قاجار به دستور فتحعلی شاه ساخته شده است. این کاخ که در شهر کرج واقع شده به دلیل نقاشی های دیواری ارزشمند خود شهرت دارد. نقاشی های کاخ سلیمانیه تصاویری از فتحعلی شاه و فرزندانش را به تصویر می کشند و از نظر هنری بسیار ارزشمند هستند.
کاخ تابستانی شمس مرواریدی در صدف
کاخ شمس مرواریدی یکی دیگر از کاخ های تابستانی استان البرز است که در دوران پهلوی ساخته شده است. این کاخ که در منطقه مهرشهر کرج واقع شده به دلیل معماری خاص و مدرن خود شهرت دارد. کاخ شمس مرواریدی به شکل یک حلزون طراحی شده و دارای امکانات رفاهی متعددی است.
شهرستانک کجاست؟
شهرستانک روستایی ییلاقی در استان البرز در فاصله حدود 65 کیلومتری شمال غربی تهران و در مسیر جاده چالوس واقع شده است.
فاصله تهران تا شهرستانک چقدر است؟
فاصله تهران تا شهرستانک تقریباً 65 کیلومتر است و با توجه به شرایط ترافیکی حدود 1.5 تا 2 ساعت رانندگی نیاز است.
بهترین زمان سفر به شهرستانک کدام فصل است؟
بهترین زمان سفر به شهرستانک فصل بهار و تابستان است زیرا در این فصول آب و هوا بسیار مطبوع و طبیعت سرسبز و زیبا است.
آیا امکان کوهنوردی در شهرستانک وجود دارد؟
بله شهرستانک به دلیل قرار گرفتن در دامنه کوه های البرز دارای مسیرهای کوهنوردی متعددی است که برای علاقه مندان به این ورزش مناسب است.
چگونه به کاخ شهرستانک برویم؟
برای رسیدن به کاخ شهرستانک پس از ورود به روستا باید از میان کوچه ها عبور کرده و به سمت انتهای روستا در نزدیکی رودخانه حرکت کنید.