به‌رغم برخی اظهارنظرها مبنی بر تشدید شوری آب رودخانه زهره با آبگیری سد چمشیر، این چشمه‌ها در پائین دست قرار داشته و نه تنها هیچگونه تاثیری بر آب درون مخزن سد نخواهند داشت که رها سازی تدریجی آب‌های سیلابی درون مخزن، این شوری را تعدیل می‌کند.
به گزارش خبرگزاری مجله لوکس، برخلاف ادعاهای مطرح‌شده در خصوص تماس 70 درصد مخزن سد با سازند گچساران لازم به ذکر است که سازند گچساران در مخزن سد چمشیر در حالت پر شدن ظرفیت آبگیری بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، شامل 50 درصد تماس خواهد بود.
مضافاً اینکه سازند گچساران از 7 مقطع تشکیل‌شده که صرفاً یکی از آن‌ها مقطع نمکی است.
بر این مبنا، به استناد اطلاعات ژئوفیزیکی برداشت‌های میدانی شامل حفر ترانشه و گمانه برداری، نزدیک‌ترین لایه نمکی در سازند گچساران در فاصله 300 متری از سطح زمین قرارگرفته و بر اساس گرادیان هیدرولیکی سد در طول بازه زمانی بهره‌برداری، لایه نمکی گچساران تداخلی با مخزن نخواهد داشت.
برخلاف دیگر ادعاهای مطرح‌شده مبنی بر شور شدن آب‌های روان و چشمه‌های پایین دست لازم به توضیح است که در حال حاضر دو منبع آلاینده نمک در رودخانه زهره در محدوده سد چمشیر وجود دارد.
یکی چشمه شوری در 16 کیلومتری انتهای مخزن و دیگری چشمه‌های شور پایین دست ساختگاه سد که این دو نقطه باهم حدود 1.5 میلیون تن نمک وارد رودخانه زهره می‌کنند.
بر این اساس این برداشت اشتباه است که با آبگیری سد، 500 هزار تن نمک وارد رودخانه زهره خواهد شد زیرا این میزان نمک در حالت طبیعی به رودخانه وارد می‌شود.
در مورد تأثیر آبگیری مخزن سد بر چشمه‌های شور پایین دست نیز باید گفت، این چشمه‌های شور، منشاء رودخانه‌ای ندارند که تحت تأثیر آب‌های سطحی باشند. چشمه‌های شور محدوده پایین دست سد چمشیر از عمق زمین سرچشمه می‌گیرند، لذا تشکیل دریاچه مخزن سد، هیچ تأثیری بر این چشمه‌ها نخواهد گذاشت.
علاوه بر این با توجه به اینکه سازند گچساران و میشان نفوذپذیری بسیار پایینی دارند، این فرضیه که با تشکیل دریاچه سد، آب به لایه‌های بسیار عمیق نفوذ کرده و به چشمه‌های شور بر سد منتفی است.
در خصوص چاه‌های نفت واقع در مخزن سد چمشیر نیز لازم به یادآوری است که هیچ‌یک از چاه‌های در دست بهره‌برداری شرکت نفت در داخل دریاچه سد نیستند و به زیر آب نمی‌رود و همگی در بالاتر از تراز سد در محدوده 150 متری حریم سد قرار دارند. در مورد ادعای وجود گسل نیز باید اشاره کرد تنها گسل موجود در محدوده سد چمشیر گسل «دژ سلیمان» است که پشت ارتفاعات گچ حاجی در محل بین تلاقی سازند میشان و گچساران قرار دارد.
این گسل که یک گسل عمقی است، ساختگاه سد را قطع نکرده است و مشکلی برای پایداری سد چمشیر وجود نخواهد داشت.
در پاسخ به دیگر مدعا مبنی بر نابودی کشاورزی پایین دست سد چمشیر تأکید می‌شود که کشاورزی در محدوده دشت زیدون با آب رودخانه زهره سابقه تاریخی دارد.
در محدوده هندیجان نیز از آب رودخانه زهره برای کشاورزی استفاده می‌شود. با این حال در حال حاضر شدت شوری آب این رودخانه در بازه‌هایی از زمان به حدی است که عملاً مصارف کشاورزی را در پایین دست خصوصاً در ناحیه هندیجان غیرممکن می‌سازد. ازاین‌رو یکی از مهم‌ترین اهداف ساخت سد چمشیر، بهبود شرایط کیفی و کمی آب رودخانه زهره است. یعنی با جمع‌آوری سیلاب‌ها که دارای کیفیت آب بهتری از لحاظ شوری هستند، با رهاسازی آب از سد چمشیر در فصول موردنیاز کشاورزی، آب باکیفیت بهتری در اختیار کشاورزان در پایین دست قرار خواهد گرفت.
سد چمشیر در 25 کیلومتری جنوب شرقی شهر گچساران در استان کهگیلویه و بویراحمد، روی رودخانه زهره ساخته می‌شود. این سد یکی از بلندترین سدهای وزنی ایران از نوع بتنی غلتکی با ارتفاع 150 متر است. مخزن سد چمشیر 2.3 میلیارد مکعب ظرفیت دارد. ظرفیت نیروگاه برقابی این سد ۱۷۶ مگاوات به علاوه نیروگاه محیط زیستی به ظرفیت 11 مگاوات است.
هدف از احداث این سد، تنظیم جریان آب و تعدیل کیفیت آب رودخانه و بهبود آب کشاورزی در پایین دست است.
انتهای پیام/