آلزایمر یک بیماری است که معمولاً به کندی آغاز میشود و به تدریج رو به وخامت میرود. آلزایمر علت بروز ۶۰ تا ۷۰٪ موارد است. رایجترین علامت ابتدایی این بیماری، اختلال در و مشکل در به یاد آوردن اتفاقات اخیر است. با پیشرفت بیماری آلزایمر، علائم آن میتواند شامل مشکلات زبانی، مشکل در (گمشدن)، ، از دست دادن انگیزه، اهمال و بیتوجهی نسبت به خود و مشکلات رفتاری باشد. این بیماری بسیاری از خصوصیات رفتاری و هیجانی افراد را نیز تحت تأثیر قرار داده و سبب بروز ناراحتیهایی از قبیل علائم افسردگی (شامل فقدان احساس لذت، بیقراری، افسردگی، کاهش اشتها و وزن، عدم وجود تمرکز و احساس گناه)، علائم روانی (شامل توهم، هذیان و سوءظن) و نیز رفتارهایی مثل آشفتگی، سرگردانی، پرخاشگری و خشونت در این بیماران میشود. با وخیمشدن آلزایمر، بیمار معمولاً از خانواده و جامعه کنارهگیری میکند. بهتدریج فعالیتهای بدنی از دست میرود که در نهایت منجر به مرگ میشود. هرچند سرعت پیشرفت آلزایمر میتواند متفاوت باشد اما معمول پس از تشخیص بیماری، ۳ تا ۹ سال است. اگر ساکن اراک می باشید برای درمان بیماری های روانی و آلزایمر می توانی به بهترین روانشناس اراک مراجعه کنید.
علت بیماری آلزایمر چندان شناختهشده نیست. محیطی و ژنتیک مختلفی با ایجاد این بیماری مرتبط شدهاست. قویترین عامل ریسک ژنتیک این بیماری، ناشی از است. عوامل ریسک دیگر آلزایمر عبارتند از ، و . روند این بیماری ارتباط زیادی با تشکیل پلاکهای آمیلوئیدی، و از بین رفتن ارتباطات عصبی در مغز دارد. تشخیص آلزایمر با بررسی سابقهٔ بیمار و انجام با استفاده از و آزمایش خون برای حذف سایر علل احتمالی انجام میشود. علائم اولیه آلزایمر اغلب با سالخوردگی طبیعی اشتباه گرفته میشود. برای تشخیص قطعی آلزایمر، مغز لازم است اما این آزمایش تنها پس از مرگ بیمار میتواند انجام شود. تغذیهٔ خوب، فعالیت جسمی و مشارکت اجتماعی بهطور کلی برای سالخوردگان مفیدند و ریسک بروز افت شناختی و بیماری آلزایمر را نیز کاهش میدهند. تا کنون دارو یا مکمّلی که ریسک این بیماری را کاهش بدهد پیدا نشدهاست.
تا کنون راهی برای توقف یا جلوگیری از پیشرفت این بیماری شناخته نشده اما برخی درمانها به بهبود علائم بیماری کمک میکنند. بیماران آلزایمر تا حد زیادی متکی به کمک دیگران میشوند و بار روانی جسمی و روانی سنگینی به مراقب آنها تحمیل میشود. داشتن برنامه ورزش میتواند در بهبود فعالیتهای روزمره بیمار مفید باشد. مشکلات رفتاری یا ناشی از اغلب با مداوا میشود اما استفاده از این داروها اغلب توصیه نمیشود زیرا فایده چندانی نداشته و ریسک مرگ زودرس را نیز افزایش میدهد.
نشانهها و علائم بیماری[]
روند بیماری آلزایمر را معمولاً در سه مرحله توصیف میکنند که درخصوص مشکلات شناختی و کارکردی، الگویی پیشرونده دارد. این سه مرحله عبارتند از: اولیه یا خفیف، میانه یا متوسط، و متاخر یا شدید. بیماری آلزایمر، قسمت مغز را هدف میگیرد که با مرتبط است و به همین دلیل علائم اولیه این بیماری، نقص حافظه است و با پیشرفت بیماری، نقص حافظه شدت میگیرد.
نخستین علائم[]
مراحل در مغز بیمار مبتلا به آلزایمر
علائم اولیه آلزایمر اغلب به اشتباه به پیری یا استرس نسبت داده میشود. آزمایشهای میتواند مشکلات شناختی خفیف را تا هشت سال پیش از تحقق معیارهای بالینی تشخیص آلزایمر، شناسایی کند. این علائم اولیه میتواند بر فعالیتهای پیچیده روزمره اثر بگذارد. مشهودترین نقص، از دست رفتن حافظه کوتاهمدت است که معمولاً به شکل فراموشکردن اتفاقات اخیر و ناتوانی از یادگرفتن اطلاعات جدید بروز میکند.
مرحله اولیه[]
در افراد مبتلا به آلزایمر، نقص فزاینده یادگیری و حافظه در نهایت منجر به تشخیص قطعی بیماری میشود. در درصد کمی از مبتلایان، مشکلات در زبان، کارکردهای اجرایی، () یا انجام حرکات () شاخصتر از مشکل حافظه هستند. آلزایمر تمام قابلیتهای حافظه را به یک اندازه تحت تأثیر قرار نمیدهد. خاطرات قدیمیتر از زندگی فرد ()، آموختهها () و (حافظه بدن در مورد نحوه انجام کارها مثلاً استفاده از قاشق و چنگال یا نوشیدن از لیوان) آسیب نسبتاً کمتری میبینند.
مشکلات زبانی در این بیماری عمدتاً به شکل کاهش و فصاحت بروز میکند و منجر به ضعف در مهارتهای شفاهی و کتبی زبان میشود. در این مرحله، بیمار معمولاً قادر است ایدههای اساسی را به قدر کافی منتقل کند. بیمار میتواند حرکاتی مثل نوشتن، نقاشی کردن، لباس پوشیدن و غیره را انجام بدهد اما ممکن است در هماهنگی و برنامهریزی برخی حرکات دچار مشکل شود () که البته چندان محسوس نیست. با پیشرفت بیماری، مبتلایان آلزایمر اغلب میتوانند بسیاری از کارها را مستقلاً انجام بدهند اما در فعالیتهایی که نیازمند توانایی شناختی بالاست، ممکن است نیاز به کمک یا نظارت داشته باشند.
مرحله میانه[]
زوال پیشرونده کارکردهای مغز در این بیماری باعث میشود که بیمار بعد از مدتی دیگر قادر نباشد رایجترین کارهای روزمره را انجام بدهد. به دلیل ضعف در به یاد آوردن واژگان ()، مشکلات گفتاری بیمار مشهود میشود و باعث میشود فرد در جایگزینی کلمات به مشکل بربخورد (). مهارتهای خواندن و نوشتن به مرور از دست میروند. ترتیب حرکات پیچیده بدن با گذشت زمان و پیشرفت بیماری کاهش مییابد و به همین دلیل خطر افتادن بیمار بالا میرود. طی این مرحله، مشکلات حافظه بدتر میشود و ممکن است بیمار اقوام نزدیک خود را نشناسد. نقص نیز آغاز میشود.
.
بیماری آلزایمر هنگامی رخ میدهد که مقادیر غیرطبیعی به صورت خارجسلولی در قالب پلاک آمیلوئیدی و ، و بهصورت داخلسلولی در قالب در مغز ایجاد میشود و بر عملکرد عصبی و ارتباطات مغز تأثیر میگذارد و منجر به نابودی تدریجی عملکرد مغز میشود. این تغییر در توانایی پاکسازی پروتئین (اتوفاژی) مربوط به سن است، توسط تنظیم میشود و با دیگر بیماریهای نیز مرتبط است.
علت اغلب موارد آلزایمر هنوز عمدتاً ناشناخته است، به جز ۱ تا ۲ درصد موارد که در آنها تفاوتهای ژنتیک تعیینکننده شناسایی شدهاست.
الل در ژن TREM2 ریسک ابتلا به آلزایمر را ۳ تا ۵ برابر افزایش میدهد.
فرضیه کولینرژیک[]
قدیمیترین فرضیه که اغلب درمانهای دارویی مبتنی بر آن هستند، فرضیه است که میگوید آلزایمر به علت کاهش سنتز ایجاد میشود. این فرضیه نتوانسته حمایت علمی گستردهای به دست بیاورد زیرا داروهایی که با هدف درمان کمبود تجویز میشوند اثربخشی چندانی بر آلزایمر نداشتهاند.
اختلالات خواب یکی از عوامل ریسک احتمالی بیماری آلزایمر است. پیش از این مشکلات خواب را پیامد آلزایمر میدانستند اما تحقیقات حاکی از آن است که اختلال خواب بیشتر جزو علل ایجادکننده این بیماری است. تصور بر این است که اختلالات خواب با التهاب پایدار مرتبط است.
یک گام در درمان بیماری[]
پژوهشگران یک قدم در راه درمان بیماری برداشتهاند. آنها با تابش دارای ۴۰ برروی آزمایشگاهی، مشاهده کردهاند که پلاکهای بتا آمیلوئید بمیزان ۴۰ تا ۵۰ درصد کاهش داشته و همچنین از سطح پروتئین تاو نیز کاسته شدهاست. این یافتهها در حالی بدست میآید که دیگر بسامدها، بین ۲۰ تا ۸۰ هرتز تأثیری را در پی نداشتهاست. برنامهریزی برای آزمایش برروی انسان در شرایط تدارک قراردارد.
آلزایمر و تغذیه[]
پژوهشگران دانشگاه پزشکی شیکاگو با بررسی عادت غذایی ۶۰۰۰ نفر دریافتند که آن دسته از افرادی که دچار مشکلات فراموشی و نظایر آن نیستند، در عادت غذایی خود غذاهای سرشار از گنجاندهاند. ویتامین ای، را که محتملاً میتوانند به سلولهای مغز آسیب بزنند، مهار میکند.
بیماری آلزایمر خانوادگی
در بسیاری از موارد ، پزشکان نمی دانند چرا افراد جوانتر به این بیماری مبتلا می شوند. چندین ژن نادر می توانند باعث ایجاد این بیماری شوند. وقتی علت ژنتیکی وجود داشته باشد ، به عنوان بیماری آلزایمر خانوادگی شناخته می شود.
بیماری آلزایمر در مقابل انواع دیگر زوال عقل
یک چتر برای طیف وسیعی از شرایط است که شامل از دست دادن عملکرد شناختی است. بیماری آلزایمر رایج ترین نوع زوال عقل است. شامل پلاک ها و گرفتگی هایی است که در مغز تشکیل می شود. علائم به تدریج شروع می شود و به احتمال زیاد شامل کاهش عملکرد شناختی و توانایی زبانی است.
انواع دیگر زوال عقل شامل بیماری هانتینگتون ، پارکینسون و بیماری کروتسفلدت-یاکوب است . یک فرد می تواند بیش از یک نوع زوال عقل داشته باشد.
تشخیص و درمان آلزایمر
برای تشخیص آلزایمر، فرد دچار کاهش حافظه، کاهش شناختی یا تغییرات رفتاری می شود که بر توانایی عملکرد وی در زندگی روزمره تأثیر می گذارد.دوستان و خانواده ممکن است علائم زوال عقل را قبل از خود شخص متوجه شوند.هیچ آزمایش واحدی برای تشخیص بیماری آلزایمر وجود ندارد. اگر یک پزشک به وجود این بیماری مشکوک باشد ، از فرد – و گاهی خانواده یا مراقبان آن ها – در مورد علائم ، تجربیات و سابقه پزشکی وی سوال می کند.
آزمون های شناختی و حافظه، برای ارزیابی توانایی فکر کردن و به یاد آوردن فرد
- آزمایش عملکرد عصبی ، برای آزمایش تعادل ، حواس و بازتاب آن ها
- آزمایش خون یا ادرار
- سی تی اسکن و یا اسکن MRI از مغز
- آزمایش ژنتیک
- تعدادی ابزار ارزیابی برای ارزیابی عملکرد شناختی در دسترس است.
برای درمان آلزایمر راه دقیقی شناخته نشده است. برگشت سلول های مغزی امکان پذیر نیست.
با این حال، راه های درمان آلزایمر می توانند علائم آن را برطرف کرده و کیفیت زندگی فرد و خانواده و مراقبان او را بهبود بخشند.