رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه گفت: ما در دوره جدید مدیریت اوقاف به این نتیجه رسیدیم که جریان وقف را به سمت دانش‌محور اداره کردن ببریم. وقف می‌تواند در فرهنگ مردم، کتاب و کتابخوانی، آمورش، درمان و بهداشت و رفاه مردم کمک کند، از این رو ما در تلاشیم سبد وقف شتاب‌دهنده‌های خوبی برای جریان‌های مختلف باشد.
حجت‌الاسلام سیدمهدی خاموشی -رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه- در حاشیه چهارمین نمایشگاه دستاوردهای وقف درگفت‌وگو با مجله لوکس در مورد برنامه‌های این سازمان در حوزه دانش‌بنیان و چرایی حضور در این بخش اظهار کرد: در پس وقف نیت‌های کثیری وجود دارد که می‌توان به وقف درمانی، دارویی، بیمارستان، درمانگاه، داروخانه، آزمایشگاه، دارالیتام، کودکان استثنایی و… اشاره کرد که اینها همگی نشان‌دهنده تنوع حوزه کاری ما در وقف است.
وی ادامه داد: در این میان در حوزه‌های اقتصادی هم کارخانه صنعتی ساخت قطعات خودرو، کارخانه صنعت پزشکی، دارویی و… داریم که نشان می‌دهد تنوع در نفس وقف زیاد است. بنابراین ما در حوزه آموزش و تحقیقات، فرهنگ، دارو و درمان و… دارای وقف هستیم.
رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه تاکید کرد: ما در دوره جدید مدیریت اوقاف به این نتیجه رسیدیم که جریان وقف را به سمت دانش‌محور اداره کردن ببریم. برای مثال ما یک مزرعه داریم که در آن کشاورزی می‌شود به نظر شما به صورت علمی آبیاری مزرعه انجام شود یا به صورت سنتی؟، در واقع خاک مزرعه را بهینه علمی کنم یا هر اتفاقی افتاد مهم نیست؟.
خاموشی یادآور شد: در گذشته خاک را یک سال کشت می‌گرفتند و سپس سال بعد به آن استراحت می‌دادند زیرا معتقد بودن خاک قوت خود را از دست می‌دهد، اما علم ثابت کرده ما می‌توانیم در طول یک سال سه بار کشت برویم، حالا سوال این است که در شرایط علمی چقدر بهره‌وری ما بالا می‌رود.
وی افزود: ضمنا ما بسیاری از موقوفات را داشته‌ایم که بهره‌وری خوبی از آنها نشده است، برای مثال در مزرعه‌داری یک موقوفه‌ای در اطراف تهران داریم که در طول ۴۲سال یک میلیارد و ۴۲۰میلیون تومان اجاره داده است، ما بحث اجاره را کنار گذاشتیم و خودمان وارد مشارکت با دو شرکت علمی دانش‌بنیان شدیم که کشت تخصص داشتند و در سال اول ۹ و نیم میلیارد تومان، سال دوم ۱۵ میلیارد تومان و سال سوم ۲۳ میلیارد تومان و سال چهارم ۴۲ میلیارد تومان منابع درآمدی این زمین وقفی شد.
نماینده ولی‌فقیه در سازمان اوقاف و امور خیریه بیان کرد: ۸۰درصد رقبات ما بیابان پایه است زیرا رقبات بزرگ دشت، بیابان و زراعت است و اعتقاد ما این است که این وقف‌ها باید دانش‌بنیان اداره شود و یک زنجیره را شکل دهد به شکلی که منافع اوقاف و مردم به بهترین شکل تامین شود.
خاموشی تصریح کرد: اگر ما از ده هکتار سه تن محصول بگیریم بهتر است یا ۱۲ تن؟، ما با علمی کردن بسیای از مزارع بیشترین سقف محصول را دریافت کرده‌ایم، برای نمونه اگر بتوانیم در کنار چاه آب کشاورزی آبزی‌پروری احداث کنیم خاک کشاورزی به کود ماهی غنی می‌شود و در این صورت خاک تا ۳۰سانت غنی خواهد شد در حالی که بدون این کار باید کود خریداری و به زمین کشاورزی اضافه کنید که در این شرایط تازه خاک زمین ۷سانت غنی می‌شود.
وی ابراز کرد: در همین روش فوق هم رقبه بهره‌وری بیشتری در زمین کشاورزی خود خواهد داشت و هم ماهی پرورشی در اختیار مردم قرار می‌گیرد. پس علمی اداره کردن کشاورزی ما را به محصول بیشتر و دامپروری بهتر می‌رساند.
رییس سازمان اوقاف و امور خیریه یادآور شد: ما در بسیاری از جاده‌ها ۱۰۰ها کیلومتر مسیر خشک و آفتابی داریم که می‌توانیم از همین آفتاب انرژی خورشیدی دریافت کرد، در هر ۱۰۰هکتار ۵مگابایت تولید برق خورشیدی می‌توان داشت.
تمرکز سازمان اوقاف بر روی علمی کردن موقوفات است
خاموشی اضافه کرد: ما در تلاش هستیم موضوع علمی کردن موقوفات را رقبه به رقبه به پیش ببریم تا موقوفات به صورت دانش‌محور اداره شود. در واقع در تلاشیم تا واقفین را توجیه کنیم که یکی از نیاتی که آنها می‌توانند به کشور کمک کنند و رفع تحریم شود وقف در حوزه اختراعات و ابداعات به ویژه در حوزه‌های مختلف دانش‌بنیان و حمایت از دانشجویان است.
وی ادامه داد: خوشبختانه امروز بسیاری از واقفین در کنار سایر نیات وقفی خود علم را هم مدنظر قرار دادند، البته در وقفی همچون بنیاد البرز تلاش کردیم از افراد برگزیده حمایت خوبی شود، در حال حاضر به نفرات اول در رشته‌های مختلف نفری ۴۰۰میلیون تومان جایزه نقدی دادیم در حالی که این عدد در سالیان گذشته ۱۵ الی ۲۰میلیون تومان بوده است.
رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه ابراز کرد: در واقع با این افزایش جوایز در بنیاد البرز سعی کردیم به منزلت اجتماعی کسانی که کار علمی می‌کنند ارج بدهیم. به همین منظور سالی ۱۰۰میلیون تومان بر روی جایزه نفرات برگزیده اضافه می‌کنیم.
خاموشی یادآور شد: همین ایجاد انگیزه در جایزه البرز باعث رشد هرساله شرکت‌کنندگان بخش‌های مختلف در این جایزه می‌شود، همین اتفاق نشاط در جایزه البرز را بیشتر کرده و تابلوی وقف دانش‌بنیان را در مقابل قرار داده است.
وی افزود: تمامی شرکت‌های دانش‌بنیانی که در نمایشگاه دستاوردهای وقف حضور دارند اوقاف در آنها سهم دارد، تصور کنید ما الان یک موقوفه‌ای داریم که دارای سرمایه است و ما می‌توانیم از عواید آن کار ساخت و ساز بکنیم و به سودآوری برسیم اما همان سرمایه را در مسیر حمایت از کارخانه‌ها و دانش‌بنیان‌ها صرف می‌کنیم.
نماینده ولی‌فقیه در سازمان اوقاف و امور خیریه یادآور شد: این حمایت ما در بلندمدت سودآوری خواهد داشت و باید یک حساب ساده می‌توان فهمید چقدر ارزآوری در این حمایت‌ها اتفاق می‌افتد. فرض کنید ما در حمایت از یک شرکت دانش‌بنیان ۳۰میلیارد تومان حمایت مالی داشته‌ایم که همین اتفاق باعث صرف‌جویی در ارز و ارزان‌سازی یک محصول برای مردم می‌شود که در نهایت به‌روز رسانی نیات واقفان را به همراه دارد.
خاموشی بیان کرد: ما در سازمان اوقاف پول مولد و احسن‌سازی و انباشت در موقوفات داریم و در همین مسیر پیشنهاد به واقفین می‌دهیم که در کدام ریل حرکت کنند، البته در این مسیر سهام اوقاف کمتر از واقفان خواهد بود.
تصمیم درست و سریع در مورد عواید موقوفات بسیار مهم است
وی ادامه داد: سازمان وقف از پول نفت، بانک و بودجه مصوب آزاد است، ما یک وقف و تولیت داریم که در صورت نبود تولیت یک وقف نماینده ولی‌فقیه می‌تواند در مورد وقف تصمیم بگیرد. پس ما به دنبال تصمیم درست و به هنگام در وقف برای به سود رساندن یک موقوفه هستیم.
نماینده ولی‌فقیه در سازمان اوقاف و امور خیریه اظهار کرد: مسیر وقف دانش‌بنیان قابل استمرار و ظرفیت‌های بیشتری در آینده دارد زیرا مردم هم هرساله نفع آن را می‌برند. ارزان‌سازی در دندان‌سازی، دام و طیور، پرورش آبزیان و ماهی، کشاورزی و… داریم که جلوی خروج ارز را می‌گیرد.
خاموشی با بیان اینکه هدف یک واقف خیر رساندن به مردم در حوزه‌های مختلف است، گفت: وقف می‌تواند در فرهنگ مردم، کتاب و کتابخوانی، آمورش، درمان و بهداشت و رفاه مردم کمک کند، از این رو ما در تلاشیم سبد وقف شتاب‌دهنده‌های خوبی برای جریان‌های مختلف باشد.
وی در مورد تبلیغ وقف دانش‌بنیان در پایان گفت: ما اگر کارکرد وقف را به نمایش مردم بگذاریم، مردم خودشان راغب می‌شوند تا در حوزه‌های محتلف وقف کنند. مهم‌ترین مبلغ ما در وقف شفاف‌سازی و اطلاع‌رسانی و نمایش کارهای خوب، زیبا و علمی است و مردم در این صورت مطالبه گر شده و حمایت خواهند کرد، ما از وقتی به حوزه دانش‌بنیان ورود کردیم خیلی‌ها پیشنهاد همکاری دادند و این نشان می‌دهد مردم به حوزه‌های مختلف در وقف علاقه دارند.
دستاوردهای این نمایشگاه را در اینجا می‌توانید ببینید.
انتهای پیام