مسئله سوءاستفاده پیمانکاران شهرداری تهران در بهکارگیری کودکان کم سن و سال اتباع افغانستانی، موضوع مهمی است که علیرغم داغ بودن بازار اخبار مربوط به رد مرز کردن مهاجران غیرقانونی از جانب اغلب رسانهها مورد بیتوجهی واقع شده است.
توکلیزاده معاون امور اجتماعی شهرداری تهران در هفدهم آبان سال گذشته در گفتوگویی وعده داده بود که «در شورای معاونین تصویب و به همه معاونتها ابلاغ شده است که طبق طرح جدیدی که در حوزه پسماند با مرکزیت سازمان پسماند اجرا میشود، تمام کودکان از دایره کار خدمات شهری خارج شده و دیگر اجازه ادامه تخلف بهکارگیری کودکان را نمیدهیم»، اما این وعده تا امروز محقق نشده است.
عضو شورای اسلامی شهر تهران در همین خصوص میگوید: نظارت شهرداری بر قرارداد پیمانکاران خود کافی نیست و قبول دارم که پیمانکاران هم از اتباع بیگانه و هم متاسفانه از کودکان اتباع بیگانه استفاده میکنند و در محلهگردیهایی که میروم میبینم که متاسفانه پیمانکاران تخلف کرده و اتباع با سن پایین مثل کودکان ۱۳ و ۱۴ ساله را بهکارگیری میکنند.
در ادامه، گفتوگوی خبرنگار شهری گروه جامعه مجله لوکس با ناصر امانی، عضو شورای اسلامی شهر تهران، را بخوانید:
رد مرز کردن اتباع خارجی که به طور غیرقانونی وارد کشور شدهاند در حال اجرا است، اما برخی میگویند شهرداری که بیشتر نیروهای خود در بخش خدمات شهری را از نیروهای اتباع تأمین کرده است، خیلی تمایلی به اجرای این طرح ندارد؛ نظر شما راجع به این مسئله چیست؟
بر اساس پیمانی که با پیمانکاران شهرداری بسته شده است، بهکارگیری اتباع بیگانه در شهرداری ممنوع است و در یک بند آمده است که به هیچ عنوان نباید از اتباع بیگانه به عنوان کارگر استفاده شود، اما خب بعضی از پیمانکاران این مسئله را رعایت نمیکنند.
نظارت شهرداری بر قرارداد پیمانکاران خود کافی نیست و قبول دارم که پیمانکاران هم از اتباع بیگانه و هم متاسفانه از کودکان اتباع بیگانه استفاده میکنند و در محلهگردیهایی که میروم میبینم که متاسفانه پیمانکاران تخلف کرده و اتباع با سن پایین مثل کودکان ۱۳ و ۱۴ ساله را بهکارگیری میکنند.
پیمانکاران شهرداری به علت پرداخت دستمزد کمتر به کودکان اتباع آنها را به کار میگیرند، آیا از این مسئله اطلاعی دارید؟
بله خب این کودکان اتباع به دلیل اینکه نه کارت بانکی و نه هیچ مدرک و کارت هویتی دارند و نه میتوانند از پیمانکار به دلیل عدم دریافت درست حق و حقوق خود و نداشتن بیمه شکایت کنند، توسط پیمانکاران به کار گرفته میشوند و در حقشان ظلم میشود و منهای اینکه بهکارگیری این کودکان غیرقانونی است، پس از بهکارگیری هم حقوق آنها به موقع پرداخت نمیشود و چند ماه یکبار پرداخت میشود و از این مشکلات بسیار برای این کودکان وجود دارد و تا کنون بارها در این خصوص به شهرداری تذکر دادهایم و البته کارگر ایرانی هم به دلایلی از کار با پیمانکار شهرداری استقبال چندانی نمیکند.
قبول دارید که به خاطر اینکه پیمانکار در پرداخت منظم حقوق و عدم بیمه کارگر کوتاهی میکند، باعث عدم استقبال کارگر ایرانی از کار با پیمانکارهای شهرداری شده است؟
بله خب عواملی مثل عدم پرداخت کافی و همچنین به موقع نبودن این پرداختها و بیمه نکردن کارگر ایرانی با توجه به سختی کاری که دارد باعث شده است تا به کار با پیمانکارهای شهرداری در بخش خدمات شهری رغبتی نداشته باشد و در صورت برطرف شدن این موارد، یکی از موانع این عدم استقبال مرتفع خواهد شد.
مدیران شهرداری در حال حاضر میگویند به کارگران خدمات شهری ۱۲ _ ۱۳ میلیون حقوق پرداخت میشود، اما ما حقوق بعضی کارگران را چک کردیم و دیدیم که نه اینطور نیست و این مبالغ پرداخت نمیشود و بله درست است که بعضا برخی از کارگرهای خدمات شهری و به ویژه کودکان ۴ میلیون یا ۶ تا نهایتا ۷ میلیون تومان حقوق میگیرند.
اتباع خارجی که به طور غیرقانونی وارد ایران شدهاند، عامل برخی از جرایم و همچنین در موارد متعددی عامل گسترش آسیبهای اجتماعی هستند، شهرداری چگونه میتواند در اجرای طرح رد مرز کردن این دسته از اتباع و ساماندهی آن و کاهش آسیبهای اجتماعی کمک کننده باشد؟
خود شهرداری در حال حاضر در بخش آسیبهای اجتماعی کار میکند و خیلی از مدیران شهرداری در این حوزه زحمت میکشند و ما هر جا که در محلات مختلف تهران میرویم مبحث آسیبهای اجتماعی در کنار بحث اتباع بیگانه مطرح میشود و صد در صد یکی از عواملی که گسترش آسیبهای اجتماعی را در تهران تشدید میکند، وجود اتباع بیگانه است که باید برای آن تدابیر جدی اندیشیده شود.
راهکار پیشنهادی شما برای کاهش آسیبهای اجتماعی که بعضا کودکان اتباع به کار گفته شده در مشاغل مختلف خدمات شهری مثل پاکبانی هم درگیر آن میشوند، چیست؟
ما در طول ۳ سال گذشته بارها در خصوص موضوع بهکارگیری کودکان اتباع تذکر دادیم و ۲ بار هم از طریق مهدی چمران رئیس شورای اسلامی شهر تهران با وزیر کشور در مورد حضور اتباع بیگانه به ویژه در محلات کم برخوردار شهر تهران مکاتبه کرده و وزارت کشور باید نسبت به تعیین تکلیف حضور اتباع به ویژه در محلات پایین شهر که محل تجمع اتباع بیگانه است اقدام کند.
تبعات حضور اتباع بیگانه که به طور غیرقانونی وارد کشور شدهاند و همچنین مسئله پرحاشیه بهکارگیری و سوءاستفاده از کودکان اتباع در مشاغل مختلف خدمات شهری شهرداری، موضوع مهمی است که اگر دستگاههای مربوطه در شرایط فعلی برای رفع این معضل قدم برندارند، به بحرانی غیرقابل حل تبدیل خواهد شد.