نزول خواری بد است؛من هم عرضم همین است که بد است.خیلی هم بد است.اما از کدام گناهان بدتر؟!
آیا نزول خواری گناه کبیره است؟ اگر چنین است پس بسیاری بانک ها و موسسات اسلامی نزول می خورند و افعال حرام انجام می دهند،آیا غیر از این است؟
از بچگی چه آن زمان که تلویزیون، دو شبکه نیم بند بیشتر نداشت تا الان که انواع شبکه های تلویزیونی در حال کارند همیشه چهره ای زشت،بدترکیب،بدریخت،ترسناک، مشمئزکننده و… از نزول خوار نمایش داده شده و همچنان هم می شود!
چند بار در سریال های تلویزیونی از همان سال های دهه 60 تا الان چنین تصویری که ترسیم کردم از نزول خواران دیده ایم؟
سناریوی تکراری فیلم ها:فرد معمولا درست کاری پول لازم است. به هر دری می زند پول جور نمی شود.در نهایت توسط یکی از آشنایان به فرد دیگری معرفی می شود. فرد بدهکارِپول لازم، با خوشحالی سراغ آقای نزول خوار می رود. انتظار هم دارد آقای نزول خوار بدون هیچ بهره ای پولی به او تقدیم کند. و او هم اگر آدم خوش حسابی باشد سر وقت پولش را برگرداند.
ابتدا همه چیز خوب است. اما همین که فرد درستکارِ بدهکار متوجه می شود باید در قبال پولی که قرض می گیرد بهره بپردازد به ناگاه رنگ رخساره اش سرخ می شود. داد و بی داد راه می اندازد که پول بهره دار برکت ندارد و با عصبانیتی عجیب مکان آقای نزول خوار را ترک می کند.
جالب آنجاست که بالاخره برای همین فرد از بانکی وامی جفت و جور می شود که طی آن این بنده خدا-درستکارِ بدهکار- باید هم چک بدهد. هم منت ضامن بکشد و در نهایت بهره هم پرداخت کند. اینجاست که لبخند رضایت بر چهره اش نقش می بندد که چه خوب که زیر بار پول نزول خوار نرفت!
این اما در حالی است که بانک ضمن دریافت بهره، بابت وامش سخت گیری هایی اعمال می کند که آقای نزول خوار چنین سخت گیری هایی هم ندارد؛ نه ضامن می خواهد نه چک با یک سفته کار را راه می اندازد.
بسیاری را سراغ دارم که فقط فریب قرارداد اسلامی بانک ها را می خورند.
یعنی اگر مثلا 50 میلیون لازم دارند آقای نزول خوار با دریافت سفته و بدون ضامن این مبلغ را در کسری از ثانیه به فردی که لازم دارد پرداخت می کند و در نهایت سودش را از پول می گیرد اما طرف راضی به این کار نمی شود چون نامش نزول خواری است در عوض اما با هزار زحمت و منت وامی جور کرده که طی آن ضمن منت کشیدن ضامن باید بخشی از وام را به آقای ضامن پرداخت کند تا راضی به ضمانت وامش شود. بارها هم به بانک رفت و آمد کند و جواب امروز فردا بشنود. در نهایت هم سود به بانک پرداخت کند و بعدش هم راضی به این که حاضر به دریافت پول «سودی» نشده و پول حلال سر سفره زن و بچه اش برده است.
با این وصف کار نزول خوار بد تر است یا کار بانک؟!
هر دو از پولشان بهره می گیرند. فقط دردسرهای دریافت وام از بانک خیلی بیشتر از آقای نزول خوار است،نیست؟!
اشتباه نشود. اصلا اشتباه نشود. به هیچ وجه این یادداشت طرفداری از نزول خواری و رباخواری نیست که طبق دین اسلام حرام است و شکی در آن نیست.
اما اگر نزول خواری بد است برای همه بد است. نمی شود که طی یک قرارداد چندین صفحه ای قانون اسلامی را دور زد و انسان های درست کارِ نیازمند را به دریافت پول نزول از بانک راضی کرد.
اگر قرار بر دریافت و پرداخت پول نزولی باشد که قانون آقای نزول خوار خیلی راحت تر است.
نزول خواری بد است. این ترجیع بند را هیچ وقت فراموش نمی کنم. اما برای همه باید بد باشد و بیشتر از همه بانک هایی که در کشور اسلامی ما از مردم پول سودی می گیرند.
پی نوشت:آیت‌الله مکارم شیرازی در درس خارج فقه در مسجد اعظم قم و در روز مبعث نبی مکرم اسلام(ص) که در ۱۵ اردیبهشت‌ماه سال 1395 برگزار شد در بخشی از سخنان خود به موضوع بانکداری اسلامی اشاره کرد و گفت: «بانکداری از غرب برای ما آمده و ما اسم اسلامی را برای آن گذاشته‌ایم که متاسفانه نه محاسن بانکداری غربی را دارد و نه اسلامی است.سود بانکی در کشورهای غربی بین ۴ تا ۶ درصد است؛ اما در بانکداری اسلامی تا ۲۸ درصد از مردم سود می‌گیرند و اخیرا یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی اعلام کرده که تا ۳۵ درصد هم سود گرفته می‌شود؛ آن هم در قالب عقود شرعیه.برخی خیال می‌کنند که مشکل بانکداری امروز ما فقط جریمه و دیرکرد است؛ ولی در اصل با مشکلات بسیاری روبروست؛ امروز بخش بسیاری از مطالبات بانک‌ها از سرمایه‌داران است و متاسفانه تسهیلات کلان در اختیار آنان قرار داده شده و طبعا کارخانه‌های متوسط و ضعیف‌تر از دریافت تسهیلات جا مانده‌اند.یکی از درآمدهای بانک‌ها، حساب جاری مردم است که از این پول، به دیگران وام داده شده و سود ۲۵ تا ۳۰ درصدی گرفته می‌شود و درآمد آن در جیب بانک قرار می‌گیرد؛ در حالی که اصل پول برای مردم بوده است.»